Nazwa "turystyka kulinarna" wzięła się od tytułu pracy zbiorowej pod redakcją Lucy M. Long Culinary Tourism. W krajach anglojęzycznych turystyka kulinarna funkcjonuje obecnie jako food tourism, bo pierwotna wersja kojarzyła się za bardzo z drogimi wycieczkami po wytwornych restauracjach. W Polsce tłumaczenie turystyka żywności uznano za nieodpowiednie. Pozostano więc przy turystyce kulinarnej. Zaczęło się od prostej formy usług żywieniowych, które towarzyszyły głównym atrakcjom. Powoli muzea gastronomiczne, winiarnie i piwiarnie wychodziły na pierwszy plan wycieczek.
Kurt Scheller, McDonald's i UE
Za symboliczne otwarcie się na świat polskiej gastronomii uznaje się rok 1991, 1992. W tym okresie sprowadzono do hotelu Bristol w Warszawie Kurta Schellera. Był on pierwszym kucharzem "celebrytą", który przedstawiał różnorodność kuchni świata. - Drugim ważnym wydarzeniem było otwarcie 17 czerwca 1992 w Warszawie pierwszego McDonalda. W tym dniu liczba transakcji wynosiła 13 300 ! Została ona pobita dopiero przez otwarcie drugiego w Polsce lokalu McDonald's w Katowicach. W świadomości publicznej te wydarzenia funkcjonowały jako symbole Zachodu oraz wolności - mówi dr Andrzej Stasiak z WNG UŁ. Kolejnym przełomowym momentem było przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. Nie było przecież wiadomo czy polskie rolnictwo i polska żywność podołają europejskim wymogom. Zdaniem dra Andrzeja Stasiaka nasz kraj poradził sobie bardzo dobrze z tym wyzwaniem i wykorzystał wiele możliwości. - Ministerstwo Rolnictwa opracowało specjalną listę produktów tradycyjnych. Jest ich łącznie 1 800 i każdy z nich ma swoją historię. Wśród nich są wędliny, sery, miody, miody pitne i produkty z owoców. Oprócz tego zdobyliśmy 40 certyfikatów unijnych. To sprawiło, że zaczęliśmy doceniać żywność tradycyjną, ekologiczną. Bez niej nie może funkcjonować turystyka kulinarna - mówi ekspert z WNG UŁ. Dr Andrzej Stasiak dodaje, że standardem jest obecnie wpisywanie w strategię regionów rozwoju turystyki kulinarnej.
Pierwsze gwiazdki Michelin
Kolejny etap w polskiej turystyce kulinarnej to zdobywanie doświadczenia w kuchniach zagranicznych. Polscy kucharze postanowili szlifować swoje umiejętności między innymi na zachodzie i południu Starego Kontynentu. W wyniku tego w Polsce zaczęły powstawać restauracje z kuchnią francuską włoską czy hiszpańską. - Wielkim sukcesem była pierwsza polska gwiazdka Michelin dla lokalu Wojciecha Modesta Amaro. Atelier Amaro zdobyło to wyróżnienie w 2013 roku - przypomina dr A. Stasiak. Kolejną restauracją w Polsce, która trafiła do przewodnika Michelin był lokal Senses prowadzony przez Andrea Camastrę. Stało się to w 2016 roku. Obie restauracje, od momentu otrzymania gwiazdki, nie straciły tego wyróżnienia.
Podstawy turystyki kulinarnej
Festiwale dobrego smaku, potraw regionalnych, festiwale specjalizujące się w poszukiwaniu nowych lokali w mieście - to pierwszy z filarów turystyki regionalnej. Drugi to obiekty, jak choćby browary, które z czasem stawały się jednocześnie "muzeami". Dzięki temu każdy mógł obserwować proces produkcji piwa. - Stanowiły także wizytówkę promocyjną takich firm jak Żywiec, Tyskie Browary Książęce, a także Lech Browary Wielkopolski. W tym samym momencie zaczęły też działać muzea interaktywne, jak choćby Żywe Muzeum Piernika w Toruniu - mówi dr Andrzej Stasiak. Ostatnim elementem są szlaki turystyczne. W ciągu ostatnich dwóch dekad, przy pomocy funduszy unijnych, zorganizowano ich w Polsce około trzydziestu. Popularnością cieszą się nie tylko te miejskie, ale również i regionalne. Turystyka kulinarna bazuje obecnie na chęci bezpośredniego doświadczania samych kulinariów i procesu ich powstawania. Możliwości jest wiele: warsztaty z szefami kuchni, zwiedzanie wyjątkowych muzeów, uczestnictwo w wycieczkach szlakami konkretnych potraw. To wszystko składa się na współczesną ofertę turystyki kulinarnej na świecie i w Polsce.
Redakcja: Centrum Promocji