Jarniewicz i Świerkocki pytają o rolę intelektualisty w XXI wieku

Gościem pierwszego spotkania cyklu był Piotr Paziński.

Co oznacza dziś termin „intelektualista” 

Spotkanie odbyło się 24 lutego 2023 roku w Uniwersytecie Łódzkim. Zaproszenie do rozmowy przyjął Piotr Paziński – dziennikarz, pisarz, eseista, krytyk literacki i tłumacz. Słowo wstępne wygłosił prof. Łukasz Bogucki – językoznawca, profesor nauk humanistycznych, prorektor Uniwersytetu Łódzkiego do spraw współpracy z zagranicą. 

Dyskusja toczyła się wokół tematów związanych z rolą intelektualisty i uniwersytetu w kulturze w świecie XXI wieku. Prowadzący pytali gościa m.in. o to co oznacza dziś termin „intelektualista”, jakie są powinności intelektualistów wobec społeczeństwa, jakie jest znaczenie intelektualistów w debacie publicznej i w jakich pozostają oni relacjach z uniwersytetem. 

Od oceny uczelni do trendów w humanistyce 

Wnioski płynące z powyższych pytań poprowadziły rozmowę również w kierunku oceny stanu współczesnych uczelni wyższych, zmian wprowadzonych w systemie kształcenia przez system boloński, jakości edukacji i niezależności badań akademickich, a także najnowszych mód i trendów w humanistyce. 

Wśród wielu konstatacji pojawiła się również poetycka – jak na zebrane grono rozmówców przystało – wypowiedziana przez Piotra Pazińskiego. 

Intelektualista jest architektem wyobraźni. Uważam, że najwięksi twórcy, ci których ja najbardziej cenię, to są ludzie, którzy może w mniejszym stopniu uprawiali krytykę społeczną, na pewno nie mówili ludziom, jak mają postępować, jak mają myśleć, angażowali się, czasami się nie angażowali. Byli architektami wyobraźni. (…) Jeśli ja coś piszę i coś robię, to mam nadzieję, że jedno, dwa, trzy, cztery zdania kogoś zainspirują. Ktoś się tym zainspiruje, że to wypuści jak kłącze swoje pędy. Tak widzę swoją rolę 

–  Piotr Paziński, podsumowując swoją rolę jako intelektualisty.  

 

 

Piotr Paziński 

Pisarz, doktor filozofii, tłumacz, badacz związany z Uniwersytetem Muri im. Franza Kafki. Przez kilka lat zajmował się „Ulissesem” Jamesa Joyce’a (książka „Labirynt i drzewo”, 2005, oraz przewodnik „Dublin z Ulissesem”, 2008), następnie ogłosił dwa tomy własnej prozy: „Pensjonat” (2009) i „Ptasie ulice” (2013) oraz zbiory esejów „Rzeczywistość poprzecierana” (2015) i „Atrapy stworzenia” (2020), oraz antologię polskiej noweli grozy "Opowieści niesamowite z języka polskiego" (2021). Pisze, tłumaczy, zajmuje się filozofią judaizmu i tematem żydowskim w literaturze. Przekładał m.in. „Księgę liter” Lawrence’a Kushnera, eseje Davida Roskiesa, eseje Amosa Oza i Fani Oz-Salzberger „Żydzi i słowa”, oraz opowiadania Szmuela Josefa Agnona. W latach 2000-2019 był redaktorem naczelnym pisma „Midrasz”.  

Jerzy Jarniewicz 

Filolog angielski, profesor nauk humanistycznych, poeta, krytyk literacki i tłumacz (głównie literatury anglojęzycznej, m.in. Jamesa Joyce’a, Philipa Rotha, Craiga Raine’a). Współpracował z brytyjskimi pismami literackimi „Poetry Review” i „Areté”. Wykładowca literatury angielskiej na Uniwersytecie Łódzkim. Wykładał gościnnie m.in. na uniwersytetach w Oksfordzie, Cambridge, Londynie, Yorku, Sheffield, Preston, Belfaście, Coleraine, Dublinie, Sztokholmie, Pradze, Magdeburgu, Giessen oraz na Uniwersytecie Harvarda. Zasiada w kapitule Nagrody Literackiej Gdynia. Członek honorowy Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury oraz członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Collegium Invisibile. 

Laureat Nagrody Literackiej „Nike” w 2022 za tom Mondo cane. Laureat Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima w 2022 za całokształt twórczości. Laureat Łódzkiej Nagrody Energia Kultury 2022 za „pracę nad promowaniem literatury, roli tłumacza i przekładu”. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi oraz Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Laureat Nagrody Miasta Łodzi. Uhonorowany Laurem Polskiej Izby Książki. 

Maciej Świerkocki 

Pisarz, filozof, tłumacz na język angielski i bułgarski. Współpracownik wielu pism, m.in.: „Literatury na Świecie”, „Bestsellera”, „Filmu”, „Filmu na świecie”, „Odry”. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Polskiej Akademii Filmowej. Od 2010 roku przewodniczący jury anglojęzycznego konkursu translatorskiego, organizowanego w ramach festiwalu „Puls Literatury”. Pierwszy Polak zasiadający w jury międzynarodowego konkursu literackiego Dublin IMPAC International Literary Award (2014). Odznaczony Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, odznaką „Za Zasługi dla Miasta Łodzi”, a także Nagrodą „Literatury na świecie” za 2014 rok w kategorii proza za przekład powieści Candy Terry’ego Southerna i Masona Hoffenberga. W 2022 roku otrzymał Nagrodę Miasta Łodzi i Nagrodę Bernarda O'Connora za przekład Ulissesa Jamesa Joyce'a i autorską książkę Łódź Ulissesa. Za przekład Ulissesa otrzymał także w tym samym roku Nagrodę Literacką Gdynia oraz Nagrodę „Literatury na świecie" w kategorii „Literaturoznawstwo, translatologia, komparatystyka” za Łódź Ulissesa. Laureat VIII edycji Nagrody im. prof. Tadeusza Kotarbińskiego za Łódź Ulissesa. 

Fotorelacja ze spotkania „Jarniewicz i Świerkocki pytają…”

O cyklu 

„Jarniewicz i Świerkocki pytają…” to odbywające się dwa razy w roku spotkania na pierwsze ćwierćwiecze XXI wieku. Organizatorem przedsięwzięcia jest Uniwersytet Łódzki. Gośćmi profesora Jerzego Jarniewicza i doktora Macieja Świerkockiego będą ludzie kultury, nauki, pisarze, artyści i intelektualiści, z którymi gospodarze spotkania chcieliby rozmawiać o najbardziej palących i interesujących współczesnych problemach kulturalnych, artystycznych, społecznych, naukowych, a nawet politycznych. 

Głównym celem spotkań jest próba naświetlenia aktualnej kondycji cywilizacji polskiej i zachodniej i zarysowania dalszych dróg ich rozwoju bądź... upadku. Dla prowadzących nie ma bowiem żadnych tematów tabu. 

Tekst: Jolanta Sławińska-Ryszka, Centrum Komunikacji i PR UŁ

Zdjęcia: Bartosz Kałużny, CKiPR

Misją Uniwersytetu Łódzkiego jest rzetelne prowadzenie badań naukowych oraz aktywne głoszenie prawdy z nich płynącej, tak by mądrze kształcić kolejne pokolenia, być użytecznym dla społeczeństwa oraz odważnie odpowiadać na wyzwania współczesnego świata. Doskonałość naukowa jest dla nas zawsze najlepszym kompasem. Nasze wartości to: odwaga, ciekawość, zaangażowanie, współpraca i szacunek.