Bohaterowie stulecia: Helena Radlińska

Na koniec naszego mini cyklu przedstawiamy sylwetkę Pani Profesor Heleny Radlińskiej. Była naukowcem, ale również kobietą, która nie bała się walczyć o sprawy ważne. To jej polska nauka zawdzięcza podstawy pedagogiki społecznej.

 

Rewolucjonistka...

Helena Radlińska (1879 - 1954) z domu Rajchman, pochodziła z zamożnej rodziny spolonizowanych Żydów, działającej na rzecz społeczeństwa polskiego. Od wczesnej młodości wcielała w życie romantyczno-pozytywistyczne postulaty pracy inteligencji na rzecz najbiedniejszych warstw społecznych (m.in. pracując w czytelniach Towarzystwa Dobroczynności oraz bezpłatnych ambulatoriach).

Małżeństwo z Zygmuntem Radlińskim (1874-1941), przyszłym profesorem chirurgii Uniwersytetu Warszawskiego, wprowadziło ją do kręgu działaczy PPS wówczas pod kierownictwem Józefa Piłsudskiego. W 1905 r. Radlińska wzięła udział w rewolucji., działając w tajnej służbie lekarskiej. Była jednym z przywódców w walce o szkołę polską. Kiedy w 1906 r. jej męża skazano za działalność polityczną na zesłanie na Syberię, wraz z nim opuściła Warszawę. Po roku wygnania udało im się zbiec do Krakowa, gdzie Radlińska ponownie zaangażowała się w działalność społeczno - niepodległościową.

O Polskę walczyła na dwóch frontach: w Centralnym Biurze Szkoleniowym, przygotowując przyszłe kadry oświatowe, a także - jak to określała w swoim życiorysie dla UŁ - angażując się w "pomocnicze prace wojskowe" w Tymczasowej Komisji Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych, Polskim Skarbie Wojskowym i w Polskiej Organizacji Wojskowej, gdzie współpracowała z Józefem Piłsudskim.

i pozytywistka.

Po latach tak wspominała Piłsudskiego:

Wcale nie taję (…), że podziwiałam Komendanta, po prostu kochałam Komendanta. Nie byłam w tym odosobniona. Gdy został marszałkiem - ceniłam i szanowałam. Wielkiego Marszałka nie lubiłam. (…) Jeszcze przed zawarciem traktatu ryskiego, w czasie gdy był Naczelnikiem Państwa, zwołał Komendant odprawę, na której wygłosił krótkie zagajenie. W formie oznajmująco - krytycznej, powiedział między innymi: "mówią, że Piłsudski buduje Polskę z błota. Ja korzystam z takiego budulca, jaki mam pod ręką, ale to często jest albo błoto, albo łajno. Podajcie cegłę, będziemy budowali z cegły.

Radlińska po odprawie podeszła do Naczelnika Państwa i oznajmiła, że odmeldowuje się z wojska i odchodzi do wytwarzania cegieł, czyli do pracy oświatowej - powołała wtedy m.in. Studium Pracy Kulturalno - Oświatowej Wolnej Wszechnicy Polskiej, które kształciło bibliotekarzy, pracowników socjalnych i nauczycieli. Po II wojnie światowej współorganizowała Uniwersytet Łódzki.

Zachęcamy do zapoznania się z sylwetkami pozostałych bohaterów cyklu:


Uniwersytet Łódzki to największa uczelnia badawcza w centralnej Polsce. Jej misją jest kształcenie wysokiej klasy naukowców i specjalistów w wielu dziedzinach humanistyki i nauk ścisłych. Współpracuje z biznesem, zarówno na poziomie kadrowym, zapewniając wykwalifikowanych pracowników, jak i naukowym, oferując swoje know-how przedsiębiorstwom z różnych gałęzi gospodarki. Uniwersytet Łódzki jest uczelnią otwartą na świat - wciąż rośnie liczba studiujących tutaj obcokrajowców, a polscy studenci poznają Europę, Azję, czy wyjeżdżają za Ocean. Uniwersytet jest częścią Łodzi, działa wspólnie z łodzianami i dla łodzian, angażując się w wiele projektów społeczno-kulturalnych.

Zobacz nasze projekty naukowe na https://www.facebook.com/groups/dobranauka/

Zapraszamy na stronę Biura Prasowego UŁ: https://biuroprasowe-uni-lodz.prowly.com/


Autorka: dr Adrianna SzczerbaRedakcja: Centrum Promocji UŁ