- Temat może wydawać się z pozoru trywialny, a inne problemy w tym kontekście bardziej istotne, jednak przestrzeń parku czy lasu jest często jedynym miejscem, gdzie osoby bezdomne żyją, a także mogą poczuć się "u siebie" - mówi mgr Karolina Koprowska z Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego UŁ.
Czy jednak na pewno? A może osoby te czują się "skazane na zieleń" (jak pytają autorzy artykułu, który właśnie ukazał się w czasopiśmie Geoforum), ponieważ nie mają innego wyboru?
Obecność osób bezdomnych w przestrzeni publicznej (w tym w parkach), generuje często opór innych użytkowników. Sytuacja ta może wywoływać konflikty, których rozwiązanie nie jest tylko kwestią etyczną, ale też ważnym elementem zarządzania miejskimi terenami zieleni, z poszanowaniem zasad inkluzywności i sprawiedliwości społecznej. Zespół naukowców z Łodzi bada temat "sprawiedliwości środowiskowej" w szerszym kontekście, czyli m.in. dostępu różnych grup społeczno-ekonomicznych do "dóbr" środowiskowych, takich jak np. parki.
Podczas wywiadów przeprowadzanych z samymi osobami bezdomnymi, a także ze streetworkerami (pracownikami socjalnymi pracującymi bezpośrednio z osobami bezdomnymi), wielokrotnie okazywało się, że osoby doświadczające bezdomności korzystają z terenów zieleni jak wszyscy inni. Przychodzą tam, żeby odpocząć lub spotkać się ze znajomymi. Dodatkowo bardzo często zwracają uwagę, że jest to miejsce ich azylu i ucieczki od trudnej rzeczywistości.
"Tu jest tak miło, sama Pani słyszy…Kiedy wstaję rano i wychodzę na zewnątrz z kawą i słyszę jak ptaki śpiewają, prawie zapominam, że jestem bezdomny" - tak opisuje swoje doświadczenia mieszkaniec schroniska dla bezdomnych zlokalizowanego w otoczeniu parku miejskiego.
"To coś więcej niż wybór, to dla nich konieczność - żeby nie oszaleć. To jedna z niewielu rzeczy, które łączą ich (bezdomnych) z resztą społeczeństwa" - jak podsumował to jeden ze streetworkerów.
Temat obecności osób bezdomnych w (zielonej) przestrzeni publicznej powinien być brany pod uwagę w kontekście odpowiedniego planowania tej przestrzeni, ponieważ ignorowanie problemu nie sprawi automatycznie, że on zniknie. Zarówno osoby doświadczające bezdomności, jak i streetworkerzy, wskazywali zresztą, jak należałoby zarządzać terenami zieleni, by nie wyłączały one nikogo z dostępu. Wśród częstych sugestii znajdowało się m.in. zapewnianie nie tylko toalet, które wciąż nie są w polskich parkach w polskich miastach dostatecznie częste, ale i pryszniców. Możliwość skorzystania z prysznica w parku być może przydałaby się nie tylko osobom doświadczającym bezdomności, ale w ich przypadku miałaby szczególne znaczenie. Pozwoliłaby bowiem uniknąć problemu kąpania się przez takie osoby w fontannach, a także rozwiązać problem przykrego zapachu, czyli rozwiązać dwa istotne źródła konfliktu lub przynajmniej uprzedzenia, a w konsekwencji wykluczenia.
Uniwersytet Łódzki to jedna z największych polskich uczelni. Misją UŁ jest kształcenie wysokiej klasy naukowców i specjalistów w wielu dziedzinach humanistyki, nauk społecznych, przyrodniczych, ścisłych, nawet medycznych. UŁ współpracuje z biznesem, zarówno na poziomie kadrowym, zapewniając wykwalifikowanych pracowników, jak i naukowym, oferując swoje know-how przedsiębiorstwom z różnych gałęzi gospodarki. Uniwersytet Łódzki jest uczelnią otwartą na świat - wciąż rośnie liczba uczących się tutaj studentów z zagranicy, a polscy studenci, dzięki programom wymiany, poznają Europę, Azję, wyjeżdżają za Ocean. Uniwersytet jest częścią Łodzi, działa wspólnie z łodzianami i dla łodzian, angażując się w wiele projektów społeczno-kulturalnych.
Zobacz nasze projekty naukowe na https://www.facebook.com/groups/dobranauka/https://www.facebook.com/groups/dobranauka/
Tekst: mgr Karolina Koprowska, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny UŁ
Redakcja: Centrum Promocji UŁ