Krzysztof Pomian (ur. w 1934) – filozof, historyk idei, muzealnik, eseista. Prof. Pomian należy do grona najwybitniejszych polskich humanistów, których dorobek naukowy wykracza daleko poza granice naszego kraju. W przedmowie do jednej ze swych najbardziej znanych książek prof. Pomian pisał: „Europa jest dla mnie fragmentem biografii i przygodą intelektualną”. Mieszkając od wielu lat we Francji, Krzysztof Pomian jest jednocześnie ambasadorem polskiej kultury. Jego zainteresowania badawcze obejmują historię, politykę i filozofię europejską od Rosji poprzez Europę Środkową po świat śródziemnomorski, od starożytności po czasy współczesne. To badacz podejmujący obszerne problemy, niestroniący od syntez, a jednocześnie mistrz „małych form”. Jako wnikliwy obserwator i aktywny uczestnik życia społecznego, prof. Pomian pokazuje, że pielęgnowanie europejskich wartości – praw człowieka, solidarności i tolerancji – jest mu bardzo drogie.
Krzysztof Pomian studiował w latach 1952–1957 na Uniwersytecie Warszawskim, tam doktoryzował się w 1965 r. W 1968 r. został usunięty ze stanowiska adiunkta w Katedrze Historii Filozofii Nowożytnej za publiczną krytykę linii politycznej władz. W latach 1969–1972 pracował w Dziale Rękopisów Biblioteki Narodowej. W 1973 r. wyjechał do Francji, do Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS), gdzie został zatrudniony na stanowisku profesora. W 1999 otrzymał nominację profesorską w Polsce. Od 1984 r. współpracował z Instytutem Literackim w Paryżu, od 1978 r. był wykładowcą m.in. w École des Hautes Études en Sciences Sociales, École du Louvre, Université de Genève. W latach 1999–2007 był profesorem na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Od stycznia 2001 r. jest dyrektorem naukowym Muzeum Europy w Brukseli. Prof. Pomian jest jednym z najważniejszych twórców tej instytucji, która utrwala europejską pamięć, ukazując proces kształtowania się europejskiej wspólnoty historycznej i kulturowej na przestrzeni ponad dwóch i pół tysiąca lat.
Jako filozof interesuje się przede wszystkim problematyką poznania, jako historyk zajmuje się dziejami kultury europejskiej, zwłaszcza historią wiedzy historycznej oraz zbieractwa i muzeów. Liczba opublikowanych przez prof. Krzysztofa Pomiana prac przekracza tysiąc. Należą one do różnych dyscyplin humanistyki, takich jak filozofia, naukoznawstwo, semiologia, kulturologia, historia, politologia i muzealnictwo. Jego prace, pisane po polsku, a od 1973 r. przeważnie po francusku, tłumaczone na około dwadzieścia języków, zajmują trwałe miejsce w intelektualnym dziedzictwie Europy.
Prof. Krzysztof Pomian otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (2003) i Uniwersytetu w Genewie (2005). Uhonorowano go nagrodą publicystyczną im. Juliusza Mieroszewskiego w 1984 r., premio letterario Montesilvano w 1992 r. oraz nagrodą Polskiego PEN Clubu im. Ksawerego i Mieczysława Pruszyńskich w 2006 r. Został odznaczony orderem Des Arts et des Lettres (2005), Krzyżem Kawalerskim Legii Honorowej (2011) oraz Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2012).
Ważniejsze publikacje z ostatnich lat: W kregu Giedroycia (2000), Oblicza dwudziestego wieku (2002), Des saites reliques à l’art moderne. Venise–Chicago, XIIIe–XXe siècle (2003), De l’Europe-monde à l’Europe dans le monde (2004), Historia – nauka wobec pamięci (2006), Przeszłość jako przedmiot wiary: historia i filozofia w myśli średniowiecza (2009), Europa i jej narody (2009), Przeszłość jako przedmiot wiedzy (2010), 14–18, c’est notre histoire (2014), Porządek czasu (2014), Krótka historia nierówności między ludźmi na przykładzie Europy (2015), Perdono e riconciliazione. Cardinale Kominek sconosciuto padre d’Europa (2015). Prof. Pomianowi zawdzięczamy także opracowanie Giedroyciowej Autobiografii na cztery ręce.
Opracowanie: Prof. dr hab. Elżbieta Jung, Wydział Filozoficzno-Historyczny UŁ