Profesor dr hab. Leon Mikołajczyk urodził się 26 stycznia 1929 r. w Topoli Szlacheckiej. Szkołę średnią ukończył w 1949 r. Studia matematyczne pierwszego stopnia odbył na Uniwersytecie Łódzkim w latach 1949–1952, natomiast studia drugiego stopnia ukończył na Uniwersytecie Warszawskim, uzyskując w 1954 r. stopień magistra filozofii w zakresie matematyki.
Od 1954 r. do 2003 r. pracował na Uniwersytecie Łódzkim. Stopień doktora nauk matematycznych uzyskał w 1963 r., zaś stopień doktora habilitowanego w 1969 r. Tytuł profesora nadzwyczajnego otrzymał w 1987 r. Od 1 grudnia 1990 r. pracował na stanowisku profesora zwyczajnego.
Zainteresowania naukowe Profesora koncentrują się wokół geometrycznej teorii funkcji zespolonych oraz teorii optymalizacji. Przez kilkanaście początkowych lat swej pracy prowadził badania naukowe w zakresie geometrycznej teorii funkcji zespolonych. Od 1972 r. jego praca dotyczyła teorii sterowania optymalnego i metod optymalizacji. Był to początek badań w tej dziedzinie w Instytucie Matematyki Uniwersytetu Łódzkiego. Dziś wielu matematyków z ośrodków krajowych i zagranicznych prowadzi badania naukowe w tym zakresie.
Profesor Mikołajczyk w swoim dorobku naukowym ma około 35 opublikowanych prac naukowych, 8 opracowań dydaktycznych i informacyjnych oraz kilkanaście doniesień naukowych prezentowanych na konferencjach krajowych i zagranicznych. Wypromował 12 doktorów nauk matematycznych, z tego dwóch posiada już tytuł profesora. Był recenzentem 8 rozpraw habilitacyjnych, przygotował kilkanaście ocen dorobków naukowych oraz napisał ponad 60 recenzji rozpraw doktorskich. Sporządził kilkadziesiąt recenzji prac zgłaszanych do czasopism matematycznych, krajowych i zagranicznych.
Na zlecenie Komitetu Badań Naukowych wielokrotnie oceniał projekty badawcze. W latach 1967–2003 był recenzentem przeglądowego czasopisma „Zentralblatt für Mathematik und ihre Grenzgebite”, a w latach 1974–2003 recenzentem „Mathematical Reviews”. Dla wspomnianych czasopism napisał kilkaset krótkich recenzji prac matematycznych z zakresu jego specjalności.
Pod kierunkiem Profesora 18 studentów odbyło studia według programów indywidualnych. Wszyscy oni uzyskali dyplomy z wyróżnieniem bądź Medale „Za chlubne studia”, a dwóch – nagrody i wyróżnienia w ogólnopolskich konkursach studenckich prac naukowych. Spośród studentów, którzy pod kierunkiem Profesora odbyli studia według programów indywidualnych, ośmiu posiada już stopień doktora habilitowanego, a wszyscy pozostali (z wyjątkiem jednego) stopnie doktora.
Profesor Mikołajczyk nieprzerwanie od 1970 r. prowadził seminaria dla pracowników naukowych i doktorantów. Aktywnie uczestniczył w wielu konferencjach naukowych w kraju i za granicą, a także był ich organizatorem lub współorganizatorem. Prezentował wyniki własnych badań i odwiedzał zagraniczne ośrodki naukowe (Czechosłowacja, Węgry, Niemcy, Bułgaria, Szwecja, Gruzja, Związek Radziecki, Wietnam i Litwa). Pod Jego kierunkiem odbyło staże kilkunastu młodych pracowników naukowych z uczelni krajowych i zagranicznych.
Szeroko zakrojona działalność dydaktyczno-wychowawcza Profesora obejmowała m.in. ćwiczenia, wykłady kursowe, monograficzne i specjalizacyjne, proseminaria i seminaria na Uniwersytecie Łódzkim dla różnych roczników oraz wielu specjalności i rodzajów studiów. Przez 13 lat prof. Mikołajczyk prowadził również wykłady i seminaria dla studentów Wydziału Matematyki Stosowanej i Fizyki Technicznej Politechniki Łódzkiej. Wielokrotnie odbywał wykłady dla słuchaczy Studium Doktoranckiego oraz dla uczestników Kursów Zastosowań Matematyki. W latach 1970–1979 był członkiem Rady Naukowej Instytutu Matematyki Politechniki Łódzkiej. Opiekował się blisko 200 pracami magisterskimi.
Profesor wielokrotnie brał czynny udział w opracowywaniu planów i programów dla różnych rodzajów studiów. Prowadził pionierski wykład pt. Modelowanie matematyczne. Przedmiot o tej nazwie został później wprowadzony na stałe do planu studiów na specjalnościach: zastosowania matematyki i metody numeryczne.
Na zlecenie Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Matematycznego opracował prowadzoną w Towarzystwie dyskusję nt. Profil absolwenta studiów matematycznych w uniwersytetach i w wyższych szkołach pedagogicznych.
Aktywnie uczestniczył w wielu konferencjach poświęconych zagadnieniom kształcenia nauczycieli i dydaktyce matematyki. Od wielu lat był członkiem Centralnego Ośrodka Metodycznego Studiów Nauczycielskich przy Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. W latach 1985–1989 był przewodniczącym Międzywojewódzkiej Komisji Kwalifikacyjnej działającej przy Oddziale Doskonalenia Nauczycieli w Łodzi. Z upoważnienia Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Matematycznego brał czynny udział w opracowaniu memoriału w sprawie kształcenia w zakresie niekierunkowych przedmiotów podstawowych (matematyka, fizyka, chemia i biologia) w szkołach wyższych, skierowanego do ministra edukacji narodowej.
Profesor Mikołajczyk w czasie pracy na Uniwersytecie Łódzkim podejmował wiele obowiązków wychowawczych, zarówno w ramach Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii, jak i w skali całej uczelni. Jego aktywność organizacyjna jest imponująca: m.in. był zastępcą dyrektora Instytutu Matematyki UŁ (1970–1975), kuratorem Zakładu Geometrii IM UŁ (1970–1975), kuratorem Zakładu Rachunku Prawdopodobieństwa i Statystyki Matematycznej IM UŁ (1977–1978), kierownikiem Katedry Analizy Matematycznej i Teorii Sterowania IM UŁ (1973–1993), prodziekanem Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii (1981–1983), dyrektorem Instytutu Matematyki UŁ (1978–1990), kuratorem Zakładu Metod Numerycznych (1993–1994).
Od 1955 r. do chwili obecnej Profesor jest członkiem Polskiego Towarzystwa Matematycznego. W tym czasie pełnił funkcję prezesa Oddziału Łódzkiego PTM, przewodniczącego Komisji Rewizyjnej Zarządu Głównego PTM, przewodniczącego Komitetu Organizacyjnego XII Zjazdu Matematyków Polskich (1978 r.), a także był członkiem Komisji Zastosowań Matematyki Zarządu Głównego PTM (od 1978 r.). W latach 1984–2003 należał do Amerykańskiego Towarzystwa Matematycznego, a od 1989 r. do chwili obecnej jest rzeczywistym członkiem Łódzkiego Towarzystwa Naukowego.
W uznaniu zasług Profesor Leon Mikołajczyk otrzymał wiele odznaczeń i wyróżnień: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Honorową Odznakę Miasta Łodzi, Odznakę „Za Zasługi dla Miasta Łodzi”, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Złotą Odznakę UŁ, Medal „Uniwersytet Łódzki w Służbie Społeczeństwu i Nauce”, Medal Jubileuszowy Uniwersytetu Łódzkiego. Był wielokrotnie nagradzany przez władze resortu i uczelni.