Profesor Teresa Dębowska-Romanowska urodziła się 31 października 1941 r. w Sandomierzu. Dzieciństwo i młodość spędziła już jednak w Łodzi, gdzie ukończyła w 1955 r. szkołę podstawową oraz w 1959 r. XXII Liceum Ogólnokształcące.

W 1964 r. ukończyła studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. W tym samym roku rozpoczęła staż naukowy w Katedrze Prawa Finansowego UŁ, w zespole kierowanym przez prof. Natalię Gajl.

Z tą Katedrą jest związana od początku swej kariery naukowej i dydaktycznej, zajmując kolejno stanowiska: asystenta, adiunkta, doktora habilitowanego i profesora zwyczajnego, a także kierownika Katedry (w latach 1993–2012). Była również prodziekanem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego w latach 1980–1982. Po przejściu na emeryturę zajmuje stanowisko profesora zwyczajnego, zatrudnionego na pół, a następnie jedną czwartą etatu. Kieruje Centrum Ochrony Prawnej Finansów Samorządu Terytorialnego i nadal prowadzi zajęcia dydaktyczne.

Stopień naukowy doktora nauk prawnych uzyskała w 1970 r. na podstawie wyróżnionej w konkursie „Państwa i Prawa” rozprawy doktorskiej pt. Prawnofinansowe formy oddziaływania rad narodowych na gospodarkę przedsiębiorstw uspołecznionych, zaś doktora habilitowanego w 1981 r. na podstawie monografii Realizacja jedności i powszechności w ustawie budżetowej. Od 1991 r. jest profesorem nauk prawnych, a od 1992 r. profesorem zwyczajnym w Katedrze Prawa Finansowego Uniwersytetu Łódzkiego.

Tak długi okres działalności naukowo-badawczej i dydaktycznej w dziedzinie prawa finansowego i konstytucyjnego prawa ustrojowego prof. Teresy Dębowskiej-Romanowskiej z natury rzeczy łączy się z aktywnością nie tylko stricte naukową, znajdującą wyraz w publikacjach i opiece nad rozwojem naukowym młodszej kadry, lecz także z działalnością publiczną i pełnieniem funkcji publicznych odpowiednich do Jej zainteresowań naukowych oraz działalnością społeczną, związaną z systemem wyznawanych wartości, leżących u podstaw tej gałęzi prawa.

Jeśli chodzi o działalność badawczą, prof. Dębowska-Romanowska skupia się na konstytucyjnym prawie finansowym, prawie budżetowym i na zagadnieniach teoretyczno-prawnych podatku.

Jest autorką wielu publikacji z zakresu teorii finansów publicznych, konstytucyjnego prawa podatkowego, prawa budżetowego, finansów i ustroju samorządu terytorialnego. O znaczeniu tych publikacji świadczy częstotliwość ich cytowania w doktrynie i orzecznictwie.

Profesor Teresa Dębowska-Romanowska jest twórczynią koncepcji subwencji ogólnej dla samorządu terytorialnego (gmin) oraz regionalnych izb obrachunkowych jako organów nadzoru w sprawach finansowych. Koncepcje te, będące podstawą Jej autorskich projektów ustaw, znalazły następnie pełne odbicie w uchwalonych ustawach oraz w Konstytucji RP.
Ta sfera Jej działalności naukowo-badawczej nierozłącznie związana została z działalnością ekspercką dla Sejmu i Senatu RP oraz Związku Miast Polskich. W szczególności była ekspertem Zgromadzenia Narodowego w trakcie prac nad rozdziałem X Konstytucji RP oraz nad ustawami tworzącymi finanse samorządu terytorialnego.

Jednak ta działalność i aktywność ekspercka nie byłaby możliwa, gdyby nie Jej członkostwo w NSZZ „Solidarność” od początku powstania Związku. W latach 1980–1981 była ekspertem organizujących się struktur NSZZ „Solidarność”, a następnie ekspertem struktur podziemnych „Solidarności”.

Przechodząc do opisu aktywności publicznej prof. Dębowskiej-Romanowskiej, należy wskazać, iż trwała ona od 1989 do 2017 r. Pełniła funkcje: członka Trybunału Stanu (1991–1993), sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego (1993–1997), sędziego Trybunału Konstytucyjnego (1997–2006), członka Kolegium Najwyższej Izby Kontroli (2014–2017). Obecnie jest sędzią TK w stanie spoczynku.

Wieloletnia praca naukowo-dydaktyczna prof. Teresy Dębowskiej-Romanowskiej zaowocowała wypromowaniem dwunastu doktorantów, efektywnym wsparciem dwu habilitacji i obroną kilkuset prac magisterskich i licencjackich z zakresu prawa i administracji.


Oprac. Agnieszka Grącka