Pieniądze zawsze miały znaczenie w polityce zagranicznej, ale bodaj nigdy państwa nie miały ich w swoich rękach aż tyle. Ten wzrost wielkości kapitału kontrolowanego przez kraje sprawił, że coraz częściej sięgają one po instrumenty ekonomiczne do osiągania swoich celów na arenie międzynarodowej.
Jednym z przejawów tego zjawiska jest szybki rozwój tzw. Państwowych funduszy majątkowych (PFM), czyli rządowych lub kontrolowanych przez rząd funduszy inwestycyjnych. Oficjalnie mają one efektywnie pomnażać zgromadzone w nich środki, ale… nie jest to cała prawda o ich działalności.
Tomasz Kamiński, w opublikowanej właśnie nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego w książce "Pieniądze w służbie dyplomacji. Państwowe fundusze majątkowe jako narzędzie polityki zagranicznej", w oparciu o liczne przykłady pokazuje, jak PFM są wykorzystywane w polityce zagranicznej. Autor analizuje formy użycia funduszy jako instrumentu ekonomicznego polityki zagranicznej wybranych państw aby na tej podstawie wyodrębnić sześć różnych metod wykorzystywania tych instytucji w polityce zagranicznej. Opisuje między innymi jak Chiny kupowały sobie przychylność Kostaryki, Rosjanie walczyli o swoją pozycję na Ukrainie a niewielka Norwegia wpływała na proces stanowienia prawa w Stanach Zjednoczonych. Ponadto odpowiada na pytanie jakie warunki musiały być spełnione, żeby polityczne użycie PFM było możliwe.
Udowodnienie politycznego wykorzystywania funduszy potwierdza formułowane już wcześniej przez naukowców, ekspertów i polityków obawy co do działania tych instytucji. Autor konkluduje, że skoro zagrożenia są realne to powinny się spotkać z adekwatną odpowiedzią członków społeczności międzynarodowej, tak państw, jak i organizacji międzynarodowych. Ten wniosek powinien być więc potraktowany jako wezwanie skierowane do polityków i osób odpowiedzialnych za nasze bezpieczeństwo, aby bardzo poważnie zastanowili się nad metodami przeciwdziałania politycznym działaniom prowadzonym przez inne państwa za pomocą państwowych funduszy majątkowych.
Autor tekstu: Tomasz Kamiński, Pieniądze w służbie dyplomacji. Państwowe fundusze majątkowe jako narzędzie polityki zagranicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2018