Lalki, klisze, klatka Faradaya...
Badacze zdecydowali się zbadać akurat tę część Łodzi, ponieważ zbyt wiele pytań dotyczących okresu II wojny światowej i czasów stalinowskich nadal pozostaje bez odpowiedzi. Temu miejscu poświęcono niewiele uwagi w profesjonalnych badaniach, w publikacjach naukowych, mimo że to fragment centrum miasta, w którym na co dzień żyją łodzianie i poruszają się przechodnie.
- Krążą wśród mieszkańców Łodzi opowieści na temat pochówków. Na razie takich nie znaleźliśmy, ale wydobyliśmy dużo zabytków ukazujących codzienne życie - mówi kierownik projektu, dr Olgierd Ławrynowicz, zastępca dyrektora Instytutu Archeologii UŁ.
Wiadomo już, że tuż po wojnie na badanym terenie znajdowała się kuchnia. Znaleziono tu bowiem dużo kości zwierzęcych. Najciekawsze znaleziska pochodzą jednak z czasów II wojny i okresu przed wojną. Wszystkie odkryto pod warstwą żwiru, którą najprawdopodobniej uformowali Niemcy w czasie okupacji.
- W tej warstwie są liczne wkopy, w których znaleźliśmy między innymi dokumenty w języku w polskim, niemieckim i jidysz. Wśród nich są takie, które ewidentnie próbowano spalić. Teraz będziemy sprawdzać ich zawartość - mówi dr Ławrynowicz.
Oprócz tego badacze znaleźli rzeczy związane z wcześniejszym funkcjonowaniem budynku, czyli ze szkołą żydowską. Są tam książki i pomoce szkolne, kredki świecowe, a nawet klatka Faradaya. Jest też dużo ceramiki stołowej pochodzącej z terenów Czech i Moraw, opakowania medyczne.
- Zaskakujący dla nas jest właściwie brak resztek amunicji. Natrafiliśmy tylko na jeden cały nabój od karabinu Mauser. Być może teren oczyszczono z takich przedmiotów - mówi dr Ławrynowicz.
Badania wielopoziomowe
Na terenie przy dzisiejszej alei Anstadta pracuje ok. 25 studentów archeologii, są wśród nich także wolontariusze. Przez moment w pracach pomagali nawet uczniowie XII LO. Polskim archeologom pomoże również James Symonds z Uniwersytetu w Amsterdamie, który zajmuje się archeologią współczesności. Dzięki jego wsparciu ma powstać publikacja w języku angielskim, którą będzie można przedstawić na forum międzynarodowym.
W ramach projektu zrealizowana jest również kwerenda źródeł archiwalnych przez historyków IPN. Równolegle prowadzone są pogłębione wywiady etnograficzne na temat alei Anstadta i trudnego dziedzictwa związanego z tym miejscem. Etnolodzy zbierają wspomnienia i relacje żyjących świadków wydarzeń lat 1939-1959 oraz osób, których biografia i doświadczenie, także to współczesne, związane są z badaną lokalizacją - dawną siedzibą Gestapo i WUBP w Łodzi.
Badaniom towarzyszyć będą także działania edukacyjne, m.in. warsztaty adresowane do uczniów i nauczycieli, wystawy prezentujące efekty działań badawczych oraz przybliżające wiedzę na temat okupacji niemieckiej i czasów stalinowskich w Łodzi. Prace badawcze i działania edukacyjne naukowców z UŁ na każdym etapie wspierane są przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN oraz Oddział IPN w Łodzi.
Projekt "Dawna siedziba Gestapo i Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego przy al. Anstadta w Łodzi. Interdyscyplinarne badania miejsca" oficjalnie rozpoczął się w październiku 2018 roku. Partnerami w nim są Uniwersytet Łódzki, Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna i Instytut Pamięci Narodowej.
https://archeologia.uni.lodz.pl/projekty/dawna-siedziba-gestapo-i-urzedu-bezpieczenstwa-w-al-anstadta-w-lodzi/https://archeologia.uni.lodz.pl/projekty/dawna-siedziba-gestapo-i-urzedu-bezpieczenstwa-w-al-anstadta-w-lodzi/
Uniwersytet Łódzki to największa uczelnia badawcza w centralnej Polsce. Jej misją jest kształcenie wysokiej klasy naukowców i specjalistów w wielu dziedzinach humanistyki i nauk ścisłych. Współpracuje z biznesem, zarówno na poziomie kadrowym, zapewniając wykwalifikowanych pracowników, jak i naukowym, oferując swoje know-how przedsiębiorstwom z różnych gałęzi gospodarki. Uniwersytet Łódzki jest uczelnią otwartą na świat - wciąż rośnie liczba studiujących tutaj obcokrajowców, a polscy studenci poznają Europę, Azję, czy wyjeżdżają za Ocean. Uniwersytet jest częścią Łodzi, działa wspólnie z łodzianami i dla łodzian, angażując się w wiele projektów społeczno-kulturalnych.Zobacz nasze projekty naukowe na https://www.facebook.com/groups/dobranauka/
Materiał źródłowy: Wydział Filozoficzno-Historyczny UŁRedakcja: Centrum Promocji UŁ