Księżycowa woda
Statek Apollo, który zabrał astronautów na orbitę Księżyca, można było przez długi czas obejrzeć w muzeum astronautyki w Waszyngtonie. Muszę przyznać, robił on takie wrażenie, że jego uważniejsza analiza była także przełomowym wydarzeniem w moim życiu, ponieważ od tamtego momentu przestałem myśleć o młodzieńczych marzeniach związanych z lotami kosmicznymi.
Wysiłek wniesiony w loty księżycowe doprowadził do niebywałego rozwoju technologicznego w wielu dziedzinach. Ocenia się, że każdy wydatkowany dolar (spośród ∼120 mld USD w obecnej wartości) zwrócił się 8-krotnie w postaci produktów nowych technologii i materiałowych.
Zainteresowanie badaniami księżycowymi ponownie wzrosło około 10 lat temu gdy indyjski satelita Księżyca odkrył pokłady wody w okolicach południowego bieguna księżycowego, w kraterach nigdy nie oświetlanych promieniami słonecznymi. Woda ta może w przyszłości stanowić podstawę¸ do trwałego pobytu ludzi na Księżycu, dostarczając nie tylko środka podtrzymania życia, ale także paliwa do silników rakietowych. Umożliwiłaby ona nie tylko transport towarów księżycowych na Ziemię, ale także organizację przyszłych badań odległego kosmosu, włącznie z wyprawą na Marsa. Dlatego obecnie uważa się badania księżycowe za konieczny krok w misjach do innych planet.
Wielki powrót
W ciągu tych pięciu ostatnich dekad, kilka państw rozwinęło techniki kosmiczne na poziomie umożliwiającym wysłanie próbników do innych ciał kosmicznych. Chiny, kilka lat temu, wysłały pierwszego człowieka w kosmos, a obecnie umieściły bezzałogowy łazik na niewidocznej z Ziemi stronie Księżyca. Zamierzają wysłać człowieka na Księżyc w latach 30-tych, podobnie jak Rosja i Indie.
Jednak najbardziej zaawansowany i długofalowy program badań Księżyca mają ponownie Stany Zjednoczone. Według planów optymistycznych, pierwsze lądowanie na Księżycu ma nastąpić w latach 2024-2028. Budowany jest system rakiet i statków kosmicznych dla tych celów. Konstruowana jest rakieta o rozmiarach księżycowej rakiety Saturn 5B, która będzie w stanie umieścić na orbicie Ziemi masę 90-130 ton, niezbędna¸ do ponownych lotów na Księżyc. Planowana jest baza załogowa na orbicie Księżyca, która będzie stacją przesiadkową do regularnych podróży na powierzchnię.
W ramach misji lotów księżycowych o nazwie ARTEMIS, planowane są wielokrotne, kilkudniowe pobyty na Księżycu załóg dwu-osobowych, z kobieta¸ jako pierwszą na powierzchni od czasów misji APOLLO. Nazwa programu ARTEMIS nawiązuje do mitologii greckiej w której ARTEMIS, bogini Księżyca, była bliźniaczą, siostrą APOLLOa.
Powrót na Księżyc ma być tym razem trwały, a zgromadzona infrastruktura na orbicie i powierzchni Księżyca ma posłużyć w przyszłości do dalszych lotów, na Marsa i do innych planet układu słonecznego. Plany te wymagają zwiększenia finansowania badań kosmicznych w USA z obecnych ∼20 mld do ∼28 mld dolarów rocznie. Wkrótce dowiemy się czy będą one realistyczne. Możliwe, że zostaną one zrealizowane we współpracy USA z innymi podmiotami prowadzącymi intensywne badania kosmiczne, takimi jak Japonia, Kanada, Unia Europejska oraz firmami prywatnymi branży kosmicznej, które już teraz są zaangażowane we współpracę przy międzynarodowej stacji kosmicznej...
Uniwersytet Łódzki to największa uczelnia badawcza w centralnej Polsce. Jej misją jest kształcenie wysokiej klasy naukowców i specjalistów w wielu dziedzinach humanistyki, nauk społecznych i ścisłych. UŁ współpracuje z biznesem, zarówno na poziomie kadrowym, zapewniając wykwalifikowanych pracowników, jak i naukowym, oferując swoje know-how przedsiębiorstwom z różnych gałęzi gospodarki. Uniwersytet Łódzki jest uczelnią otwartą na świat - wciąż rośnie liczba uczących się tutaj studentów z zagranicy, a polscy studenci, dzięki programom wymiany, poznają Europę, Azję, wyjeżdżają za Ocean. Uniwersytet jest częścią Łodzi, działa wspólnie z łodzianami i dla łodzian, angażując się w wiele projektów społeczno-kulturalnych.
Zobacz nasze projekty naukowe na https://www.facebook.com/groups/dobranauka/
tekst: prof. Włodzimierz Bednarek redakcja: Centrum Promocji UŁ