Współczesna kultura, choć pełna obrazów i treści audiowizualnych, coraz częściej zwraca się w stronę dźwięku. Badacze mówią wręcz o zwrocie audytywnym – zainteresowaniu komunikacją dźwiękową w sztuce, mediach i życiu codziennym
– podkreśla dr Eliza Matusiak z Wydziału Filologicznego, Katedry Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UŁ.
Podcasty i radio – konkurencja czy współpraca?
Podcasty obejmują dziś niemal każdy gatunek – od wywiadów i komentarzy, przez słuchowiska, felietony, aż po reportaże i produkcje true crime. To jednak nie oznacza, że stanowią zagrożenie dla radia. Wręcz przeciwnie – oba media przenikają się i wzajemnie wzmacniają.
Podcasting nie jest konkurencją dla radia, lecz jego uzupełnieniem. Dane z pierwszej połowy 2025 roku pokazują, że radio wciąż zyskuje słuchaczy. Coraz częściej stacje radiowe udostępniają swoje audycje w formie podcastów, co zwiększa dostępność ich treści i odpowiada na potrzeby współczesnych odbiorców
– wyjaśnia dr Matusiak.
Medium dla profesjonalistów i amatorów
Jedną z największych zalet podcastów jest niski próg wejścia. Własną audycję może dziś stworzyć każdy – wystarczy mikrofon, podstawowy program do nagrywania i pomysł.
Podcasting daje przestrzeń zarówno profesjonalnym twórcom, jak i amatorom. Oczywiście skutkuje to zalewem treści różnej jakości, ale też otwiera drzwi wartościowym projektom, które w tradycyjnym radiu nie miałyby szans zaistnieć. Wielu amatorów dzięki podcastom stało się profesjonalistami
– zauważa badaczka.
Dlaczego słuchamy?
Popularność podcastów to w dużej mierze efekt ich dostępności – można ich słuchać w dowolnym miejscu i czasie, na urządzeniu, które każdy ma w kieszeni.
Podcasty to medium towarzyszące – słuchamy ich podczas spacerów, gotowania, nauki, pracy czy jazdy samochodem. Są łatwe do wkomponowania w codzienność, a jednocześnie oferują ogromną różnorodność treści i form. Trudno znaleźć medium równie elastyczne
– dodaje dr Eliza Matusiak.
Pasja badawcza i osobista
Dla dr Elizy Matusiak podcasty to nie tylko obszar badań, ale też codzienna pasja.
Słucham od zawsze – zaczęło się od wieży stereo i płyt, później był walkman i odtwarzacz mp3. Dziś nie wychodzę z domu bez słuchawek. W naturalny sposób do muzyki dołączyły reportaże, słuchowiska i podcasty. To, co było hobby, stało się też częścią mojej ścieżki zawodowej
– wspomina.
W swojej pracy badawczej szczególnie interesuje się artystyczną stroną produkcji audio, ale nie tylko.
Fascynuje mnie dokumentowanie i kreowanie światów w dźwięku, analiza form i nawyków słuchania, a także rola audio w budowaniu społecznej świadomości
– dodaje.
Podcasting to medium, które idealnie wpisuje się w tempo i styl życia współczesnego człowieka. W Międzynarodowy Dzień Podcastu warto sięgnąć po nowy odcinek ulubionej audycji albo odkryć coś zupełnie nowego – bo świat dźwięku ma nam do zaoferowania znacznie więcej, niż mogłoby się wydawać.
Materiał: Dr Eliza Matusiak, Wydział Filologiczny, Katedra Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej UŁ
Redakcja: Kacper Szczepaniak, Centrum Komunikacji Marki
