Z jakimi problemami przyjdzie nam się zmierzyć jako cywilizacji, w ciągu najbliższych dziesięcioleci? Odpowiedzi na to pytanie poszukają wraz ze studentami naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego w ramach projektu edukacyjnego “Wyzwania XXI wieku”.
Wobec postępującego chaosu informacyjnego i wszechobecnych fake newsów, utrudniających orientację w coraz dynamiczniej zachodzących zmianach środowiskowych i społeczno-ekonomicznych, wykładowcy akademiccy mają szczególną rolę w dostarczaniu rzetelnej i kompletnej wiedzy. Wraz ze studentami spróbują również poszukać dróg wyjścia z obecnego impasu. Poruszane będą zagadnienia o bardzo szerokim spektrum, m.in.:
- Jak zadbać o swoje zdrowie, a nie korporacyjne kieszenie?
- Czy greenwashing to pranie w zielonej wodzie?
- Czy za zmiany klimatu odpowiada Słońce?
- Czy istnieje współczesne niewolnictwo?
- Kiedy paliwa kopalne stają się przekleństwem?
- Czy może nam zabraknąć piasku?
- Śmieci czy surowce wtórne?
- Ile wody nadaje się do picia?
I w końcu najważniejsze:
- Czy zwykły człowiek może coś zmienić?
Rejestracja na zajęcia będzie bezpośrednia – każdy student Uniwersytetu Łódzkiego będzie miał możliwość zapisu - poprzez USOSweb - na jeden moduł w semestrze. W kolejnych semestrach student będzie mógł również wysłuchać wykładów z innych modułów. Przygotowany cykl spotkań realizowany będzie od wiosny 2022 roku w trzech modułach:
Człowiek
Człowiek w świecie nadmiaru - czyli co za dużo to niezdrowo
Człowiek w XXI wieku musi radzić sobie z wieloma wyzwaniami, które związane są z szybkim tempem życia, narażaniem na stres, koniecznością odnajdywania się w bardzo złożonej rzeczywistości społeczno-gospodarczej.
W ramach modułu człowiek będziemy podejmować tematy związane z funkcjonowaniem człowieka we współczesnym świecie zarówno na poziomie indywidualnym jak i w sieci relacji.
Poszukamy odpowiedzi na pytanie co zrobić aby ujarzmić stres, zerwać z fałszywymi przekonaniami o suplementach i szczepionkach a także czynników powodujących plagę otyłości.
Będziemy dyskutować o teoriach spiskowych oraz o tym dlaczego tak łatwo przychodzi nam kupowanie rzeczy, których nie potrzebujemy i co to oznacza dla środowiska.
Planeta
Antropocen – efekt aktywności człowieka
W trakcie serii spotkań odpowiemy sobie na szereg nurtujących nas pytań dotyczących zmian klimatu i wynikających z nich scenariuszy, opowiemy o obserwowanych obecnie zmianach na naszej planecie wywołanych działalnością człowieka.
Zastanowimy się czym jest ślad węglowy i czy my – konsumenci, możemy ograniczyć emisję gazów cieplarnianych?
Podejmiemy wspólnie próbę określenia co to jest bioróżnorodność i czy współczesna cywilizacja może funkcjonować bez niektórych gatunków? Opowiemy czym jest barkodowanie DNA i co kody kreskowe DNA mówią nam o różnorodności życia?
Zastanowimy się czym tak naprawdę są zasoby naturalne i kiedy ich obfitość staje się zagrożeniem. Dlaczego niektóre kraje wpadają w pułapkę obfitości zasobów naturalnych i czy można takiej sytuacji zapobiec?
Są to pytania frapujące od kilku dziesięcioleci badaczy z różnych dziedzin nauki – w trakcie spotkań będziemy wspólnie poszukiwać na nie odpowiedzi.
Gospodarka
Środowisko bez gospodarki sobie poradzi, gospodarka bez środowiska nie
Narracja wzrostu gospodarczego i priorytety ekonomiczne giną, szczególnie dziś, w warunkach kurczenia się zasobów i nadprodukcji zanieczyszczeń, kryzysu klimatycznego oraz pandemii COVID-19. Głębokiego znaczenia nabiera kwestia sprawiedliwości międzypokoleniowej, równości w dostępie do podstawowych zasobów („czystej” wody i powietrza, terenów zieleni), ubóstwa energetycznego, generalnie - jakości życia. Jak zatem planować rozwój, aby gospodarka nie była inwazyjna i destrukcyjna, aby ograniczyć jej negatywny wpływ na środowisko w którym żyjemy?
Jakie instrumenty, bodźce stosować, aby oszczędnie i efektywnie korzystać z zasobów przyrody oraz motywować do proekologicznych zachowań wszystkich użytkowników środowiska? Na te i wiele innych pytań szukać będziemy wspólnie odpowiedzi.
Prześledzimy wpływ wody na rozwój i upadek cywilizacji oraz dowiemy się jak zarządzać wodą w obliczu globalnego ocieplenia. Przyjrzymy się miastom i mieszkańcom miast, ich aktywności, tej pozytywnej i negatywnej.
Nie będziemy unikać tematów trudnych takich jak m.in.: dostęp do słodkiej „czystej” wody, liniowy vs cyrkulacyjny model gospodarowania, podatki czy miejski greenwashing.
Koordynator projektu: dr hab. Joanna Żelazna-Wieczorek, prof. UŁ.
Redakcja: Centrum Promocji UŁ