Prof. dr hab. Marek Cybulski, ur. w 1948 r., jest wybitnym historykiem języka polskiego. Całą karierę naukową związał z Uniwersytetem Łódzkim: po odbyciu studiów polonistycznych w 1972 r. został zatrudniony na stanowisku asystenta, następnie adiunkta (od 1978 r.), docenta (od 1989 r.), profesora nadzwyczajnego (od 1990 r.) i profesora zwyczajnego (od 1998 r.). W latach 1996-2002 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filologicznego, a w latach 1990-1993 – prodziekana do spraw dydaktycznych. W latach 2000-2013 był kierownikiem Katedry Historii Języka Polskiego. Do osiągnięć w kształceniu kadry naukowej należy wypromowanie pięciu doktoratów. Jego seminarium, prowadzone od roku 1991, ukończyło 121 magistrów filologii polskiej. W 2016 r. Pan Profesor przeszedł na emeryturę.

Prof. dr hab. Marek Cybulski został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2002 r.) oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1993 r.), trzykrotnie otrzymał nagrodę Ministra za publikacje naukowe. W latach 1991-2012 był redaktorem naczelnym czasopisma „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica”. Jest członkiem redakcji „Rozpraw Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego”.

Główny nurt naukowej działalności prof. dr. hab. Marka Cybulskiego stanowią publikacje z zakresu historii języka, a zwłaszcza dialektologii historycznej, gramatyki historycznej, historii języka literackiego, a także historycznej socjolingwistyki, stylistyki i pragmatyki językowej. Jest znawcą języka szczególnie doby staro- i średniopolskiej. Rozprawę doktorską, napisaną pod kierunkiem prof. Karola Dejny, poświęcił językowi ksiąg radzieckich i ławniczych Sandomierza z lat 1543-1767. Znaczący nurt w Jego dorobku stanowią publikacje dotyczące języka najdawniejszych polskich przekładów Księgi Psalmów. Są to monografie: Język piętnastowiecznej części Psałterza floriańskiego. Ortografia, fonetyka, fleksja (Łódź 1988), Język piętnastowiecznej części Psałterza floriańskiego. Składnia zdania pojedynczego (Łódź 1993), Staropolskie przekłady Psałterza (Łódź 1996) oraz wstęp do reedycji Psałterza floriańskiego (Łódź 2002): Psałterz floriański a inne staropolskie przekłady Psałterza. Ponadto jego dorobek wzbogacają prace o charakterze leksykograficznym: Indeks łacińsko-polski do Psałterza floriańskiego (współautorstwo z M. Kamińską, Warszawa 1995) oraz Słownik polsko-łaciński do średniowiecznych psałterzy polskich (współautorstwo z D. Kowalską i M. Kamińską, Łódź 2000). Profesor Cybulski jest pionierem badań nad historią polskiej etykiety językowej. Z tego zakresu opublikował rozprawę Obyczaje językowe dawnych Polaków. Formuły werbalne w dobie średniopolskiej (Łódź 2003), a także liczne artykuły, poświęcone formułom powitalnym, toastom, podziękowaniom, zagajeniom czy tytulaturze stanowej. W szerokim spektrum naukowych zainteresowań prof. M. Cybulskiego mieści się również pozycja poświęcona polszczyźnie miejskiej: Słownik dwudziestowiecznej Łodzi. Konteksty historyczne, społeczne i kulturowe (współautorstwo z D. Bieńkowską i E. Umińską-Tytoń, Łodź 2007). Lista publikacji naukowych liczy łącznie 100 pozycji.

Prof. dr hab. Marek Cybulski jest przede wszystkim filologiem, przedkładającym analizę tekstu pisanego ponad inne metody służące poznaniu przeszłości języka. Wyrazem tych przekonań o randze tekstu pisanego w dydaktyce studiów filologicznych oraz pracy badawczej jest przygotowanie dwutomowego Wyboru tekstów z dziejów języka polskiego (Łódź 2015). 

Pan Profesor Marek Cybulski jest również doskonałym popularyzatorem wiedzy o języku. Od kilku lat odpowiada na pytania słuchaczy Radia Łódź w audycji dotyczącej problemów językowych. Udzielane odpowiedzi zebrał i opublikował w 2013 r. w książeczce Czy to po polsku?


Opracowanie: prof. nadzw. dr hab. Ewa Woźniak Wydział Filologiczny UŁ