UŁ i Uniwersytet Wileński zbadają świadomość konstytucyjną w UE

Projekt "Świadomość konstytucyjna jako remedium na kryzys dyskursu i deficyt demokracji w Unii Europejskiej" otwiera listę rankingową pierwszej edycji konkursu DAINA organizowanego przez Narodowe Centrum Nauki wspólnie z Litewską Radą Naukową na polsko-litewskie projekty badawcze. Projekt współtworzony przez naukowców z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego oraz Uniwersytetu Wileńskiego znalazł się wśród szesnastu zwycięskich wniosków z dofinansowaniem w wysokości ponad pół miliona złotych.

 

- Pluralizm (kulturowy, etyczny czy religijny) i złożoność współczesnych społeczeństw dodatkowo uzasadniają potrzebę zidentyfikowania wspólnej płaszczyzny komunikacji i zbioru wartości. Za taką właśnie płaszczyznę można uznać prawo. Skoro konstytucja jest aktem zawierającym najbardziej podstawowe wartości i zasady, to budowanie wspólnej, konstytucyjnej, narodowej czy - szerzej - europejskiej tożsamości wydaje się możliwe tylko przy założeniu, że społeczeństwo świadomie te wartości i zasady popiera - piszą autorzy projektu.

Laureaci konkursu DAINA 1 dokonają analizy świadomości konstytucyjnej na trzech powiązanych ze sobą poziomach prawnym (na podstawie tekstu konstytucji i jej interpretacji), instytucjonalnym (w szczególności instytucji publicznych, których działalność ukierunkowana jest na budowanie, poszerzanie i wzmacnianie świadomości konstytucyjnej obywateli) oraz społecznym (przez odniesienia do różnych form uczestnictwa obywateli w tworzeniu prawa - instytucji petycji, obywatelskiego projektu ustawy, wysłuchania publicznego, konsultacji społecznych, budżetów obywatelskich). Naukowcy spojrzą na kwestię świadomości konstytucyjnej przede wszystkim z perspektywy polskiej i litewskiej, ale zbadają również wpływ orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE, jak również działalności Parlamentu Europejskiego i Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich na kształtowanie postaw pozwalających przejść z poziomu myślenia "nasze państwo, nasze prawo, nasza konstytucja" na myślenie w kategoriach "nasza wspólna Europa".

W ramach pierwszej edycji konkursu do Narodowego Centrum Nauki wpłynęły 253 wnioski. Zainteresowani polsko-litewską współpracą badacze wnioskowali łącznie o ponad 206 mln zł. Najwięcej wniosków, bo aż 109 złożyli w ramach nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce, 91 w naukach ścisłych i technicznych, zaś 53 w naukach o życiu.

- Pierwszą edycję konkursu DAINA uważamy za bardzo udaną. Cieszy nas tak duże zainteresowanie ze strony naukowców. Jest ono potwierdzeniem, że istnieje zapotrzebowanie na tego typu inicjatywy, mające na celu wzmocnienie potencjału polskiego i litewskiego środowiska naukowego oraz rozwijanie współpracy badawczej między naszymi krajami - komentuje prof. Zbigniew Błocki, dyrektor NCN.

Porozumienie o współpracy pomiędzy Litewską Radą Naukową (Research Council of Lithuania RCL, w j. litewskim: Lietuvos mokslo taryba, LMT) a Narodowym Centrum Nauki zostało podpisane 16 listopada 2016 r. w Krakowie. Niecały rok później - 15 września 2017 r. - ogłoszono pierwszy wspólnie zorganizowany konkurs. O finansowanie mogły się starać polsko-litewskie zespoły badawcze realizujące badania we wszystkich dyscyplinach naukowych ujętych w wykazie paneli NCN. Projekty musiały być zaplanowane na 24 lub 36 miesięcy, a kierownikiem polskiego zespołu mógł być naukowiec posiadający co najmniej stopień doktora. Wnioskowana wysokość finansowania na cały okres realizacji polskiej części projektu badawczego nie mogła być mniejsza niż 150 tys. zł, zaś finansowanie litewskiej części nie mogła przekraczać 80 000 EUR w przypadku projektów 2-letnich lub 120 000 EUR w przypadku projektów 3-letnich.

Listy rankingowe wraz z opisami zwycięskich projektów na stronie Narodowego Centrum Nauki -> https://ncn.gov.pl/konkursy/wyniki/2018-06-25-daina1https://ncn.gov.pl/konkursy/wyniki/2018-06-25-dain...

Materiał źródłowy: Narodowe Centrum Nauki

Redakcja: Centrum Promocji UŁ