Dr Jan Mączyński studiował filologię polską na Uniwersytecie Łódzkim w latach 1955–1960. Po ukończeniu studiów pracował najpierw w Szkole Podstawowej nr 129 w Łodzi (była to Szkoła Ćwiczeń Liceum Pedagogicznego), następnie w Technikum Energetycznym w Żychlinie. W grudniu 1961 roku rozpoczął pracę na Wydziale Filologicznym UŁ w Katedrze Języka Polskiego (przekształconej w Katedrę Współczesnego Języka Polskiego) i był w niej zatrudniony przez ponad 40 lat aż do osiągnięcia wieku emerytalnego, tj. do 30.09.2002 roku, zajmując kolejne stanowiska asystenta, starszego asystenta, adiunkta i starszego wykładowcy.
W roku 1968 na podstawie rozprawy Nazwiska łodzian (XV–XIX wiek), której promotorem był prof. Stefan Hrabec, Jan Mączyński uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych. Praca doktorska dr. Jana Mączyńskiego jest obszerną pionierską monografią z dziedziny antroponimii, którą wysoko ocenili polscy i zagraniczni recenzenci. Liczy 278 stron i została opublikowana w roku 1970 (ŁTN Prace Wydziału I, nr 71, Łódź 1970). Do druku opiniowali ją dwaj wybitni językoznawcy – Karol Dejna (UŁ) i Mieczysław Karaś (UJ).
W 1971 roku dr J. Mączyński został lektorem języka polskiego na Uniwersytecie Karola w Pradze. Przebywał tam do roku 1974, będąc jednocześnie nauczycielem języka polskiego w Ośrodku Kultury Polskiej w Pradze.
W latach 1992–1999 dr J. Mączyński wykładał wiedzę o języku polskim na kierunku filologia polska w Kolegium Nauczycielskim w Łowiczu i był członkiem Rady Programowej tego Kolegium. Łącznie w Uniwersytecie Łódzkim i Kolegium Nauczycielskim w Łowiczu wypromował ponad 30 magistrów i tyluż licencjatów. Prowadził ćwiczenia, konwersatoria, wykłady, proseminaria oraz seminaria magisterskie i licencjackie z zakresu wiedzy o współczesnym języku polskim i wstępu do językoznawstwa dla studentów filologii polskiej, filologii rosyjskiej, kulturoznawstwa, bibliotekoznawstwa oraz etnologii Uniwersytetu Łódzkiego, a także studentów filologii polskiej Kolegium Nauczycielskiego w Łowiczu.
Dr J. Mączyński, oprócz pionierskiej monografii z zakresu antroponimii, jest autorem ponad 30 artykułów naukowych poświęconych zagadnieniom morfologii, leksykologii, onomastyki języka polskiego, teorii nauczania języka polskiego jako obcego, a także kilkudziesięciu haseł w Słowniku języka Adama Mickiewicza (t. 3: H–K, Wrocław 1968) oraz kilkunastu haseł poświęconych morfologii języka polskiego w Encyklopedii szkolnej.
Ważnym obszarem aktywności dr. J. Mączyńskiego była działalność naukowo-organizacyjna: w latach 1991–2002 pełnił funkcję sekretarza Komisji Językowej Wydziału I ŁTN, od grudnia 1992 roku do 2000 roku był członkiem powołanej przez Ministra Edukacji Narodowej Rady Ośrodka Łączności z Cudzoziemcami – Absolwentami Polskich Szkół Wyższych, a także przez wiele lat był koordynatorem prac zespołu wykładowców Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców Uniwersytetu Łódzkiego, biorących udział w programie resortowym R III-7: „Nauczanie języka polskiego jako obcego”. Przez szereg lat dr J. Mączyński był członkiem redakcji wydawnictw w Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców UŁ i współredaktorem tomu studiów i materiałów Kształcenie polonistyczne cudzoziemców w ramach „Acta Universitatis Lodziensis”.
Za swoją działalność naukowo-dydaktyczną dr Jan Mączyński był wielokrotnie nagradzany i odznaczany. Za pracę doktorską został wyróżniony nagrodą trzeciego stopnia Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki. Był również wielokrotnie nagradzany przez Rektora UŁ, m.in. w roku 2002 nagrodą indywidualną pierwszego stopnia za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze. Otrzymał także: Złoty Krzyż Zasługi przyznany przez Radę Państwa, Złotą Odznakę Związku Nauczycielstwa Polskiego, medal z okazji 100-lecia ZNP oraz Medal UŁ „W Służbie Społeczeństwa i Nauki”.
Opracowała dr hab. Barbara Kudra, prof. UŁ Zakład Współczesnego Języka Polskiego, Uniwersytet Łódzki