Geoarcheolog UŁ w najnowszej publikacji Cambridge University Press

Prof. dr hab. Piotr Kittel z Wydziału Nauk Geograficznych UŁ przez lata badał, wspólnie z międzynarodowym zespołem naukowców, torfowisko Serteya na terenie dzisiejszej Rosji (Obwód Smoleński, niedaleko granicy Rosji z Białorusią). Dzięki temu, że udokumentowano miąższe osady jeziorno-torfowiskowe, a na badanym obszarze udokumentowane zostały liczne ślady bytności różnych grup ludzkich w przeszłości udało się prześledzić kilkanaście tysięcy lat historii naturalnej tego obszaru oraz opisać wpływ człowieka na środowisko. Naukowcy mogą odkryć niebawem jeszcze więcej dzięki szczegółowym badaniom laboratoryjnym osadów pochodzących w pobranego rdzenia osadów. Pracę opublikowało prestiżowe czasopismo Cambridge University Press – Antiquity. To jedne z ostatnich badań jakie udało się wykonać naukowcom z Zachodu na obszarze Rosji przed wybuchem wojny w Ukrainie.

A deep history within a small wetland: 13 000 years of human-environment relations on the East European Plain.

Człowiek i natura 13 000 lat temu  

Prof. Piotr Kittel wspólnie z międzynarodowym zespołem współautorów w ostatnio opublikowanym artykule przedstawia wyniki wieloletnich prac archeologicznych w rejonie torfowiska Serteya oraz wyniki dotychczas opracowanych rekonstrukcji paleośrodowiskowych. Autorzy podejmują również próbę wskazania głównych etapów wzajemnych relacji człowiek-środowisko na przestrzeni ostatnich 13 000 lat, bazującą na analizach materiału badawczego. Kilkunastometrowy rdzeń osadów biogenicznych pobranych z torfowiska Serteja stanowi doskonałe bioarchiwum, pozwalające na poznanie zachowanego stanu środowiska w przeszłości oraz umożliwiające udokumentowanie pozostałości działalności ludzkiej w poszczególnych okresach.  

Jeszcze 4000-3500 lat temu w miejscu badanego torfowiska istniało dość głębokie jezioro. Chcemy wiedzieć dokładnie, kiedy i jak do tego doszło. Pomogą nam w tym wyniki specjalistycznych analiz paleobotanicznych i paleozoologicznych oraz geochemicznych, a także określenie wieku osadów, głównie przy użyciu metody radiowęglowej.  Przeprowadzimy badania subkopalnych pozostałości bezkręgowców, w tym wioślarek, ochotek czy mięczaków, a także badania aplinologiczne pyłku i makroskopowych szczątków roślin oraz analizę okrzemek, a dla części torfowej rdzenia analizę ameb skorupkowych. Uzyskane wyniki pozwolą nam odsłonić i lepiej poznać warunki życia w badanym zbiorniku oraz zmiany środowiskowe zachodzące w jego otoczeniu.

tłumaczy łódzki naukowiec.  

Prof. Kittel dodaje, że Europa Wschodnia to obszar, dla którego rekonstrukcje paleoekologiczne wciąż wymagają dalszych badań.  

Uzyskane szczegółowe wyniki dotyczące ewolucji dawnego środowiska zachodzących w wyniku zmian klimatycznych i po wpływem aktywności człowieka pozwolą nam wnieść istotny wkład w dyskusję na temat globalnych zmian klimatu.

wyjaśnia geolog z UŁ.  

Badania realizowane są w ramach grantu OPUS przyznanego w 2021 r. przez Narodowe Centrum Nauki (nr grantu: 2021/41/B/HS3/00042). 

Lud jeziora sprzed 5000 lat  

O badaniach zespołu prof. Piotra Kittela pisaliśmy już kilka lat temu. Wówczas udało się zrekonstruować tryb życia osady sprzed 4-5 tysięcy lat na terenach współczesnej doliny Serteki.  

teren objęty badaniami(fot. źródło prywatne)
 
Więcej o tych badaniach można przeczytać w tekście „Geoarcheolog z UŁ prowadzi badania w Rosji”

Źródło: prof. Piotr Kittel, Cambridge University Press  
Redakcja: Centrum Komunikacji i PR, Paweł Śpiechowicz