Centrum Badań nad Aksjologią Procedur Cywilnych

We współczesnym życiu społecznym doszło do bardzo wyraźnego oddzielenia regulacji prawnych odnoszących się do sposobów postępowania podmiotów biorących udział w rozpoznawaniu spraw cywilnych i wykonywaniu wydanych orzeczeń (a więc w różnych rodzajach postępowań cywilnych) od regulacji stosunków prawnych występujących między podmiotami prawa poza postępowaniami cywilnymi (w tzw. zwykłym obrocie prawnym). Wskazuje się nawet w literaturze, że „cechą czasów współczesnych jest proceduralizm” (P. Kaczmarek, Materialne i proceduralne aspekty prawa. Wstęp do rozważań nad przejawami proceduralizacji w prawie europejskim, [w:] Z zagadnień teorii i filozofii prawa. Teoria prawa europejskiego, J. Kaczor (red.), AUW nr 2760, Wrocław 2005, s. 129).

O ile jednak instytucje prawa cywilnego materialnego są przedmiotem badań na płaszczyźnie aksjologicznej od dawna, o tyle badanie procedur cywilnych pod kątem realizacji w nich, czy też za ich pomocą, przyjętych standardów (wartości) nie było dotychczas przedmiotem szczególnego zainteresowania w nauce prawa procesowego cywilnego. Jak dostrzeżono w nauce prawa (J. Helios, Aspekt systemowy i aksjologiczny „procedur”, AUW nr 3052. Przegląd Prawa i Administracji 2008, nr 77, s. 126), „literatura dogmatyczno-prawna na ogół nie zajmuje się aksjologią procesu sądowego explicité”. W celu zintensyfikowania takich badań powołane zostaje Centrum działające przy Katedrze Postępowania Cywilnego I WPiA UŁ. Podjęcie działań w ramach Centrum, a więc poza strukturą jednostki Wydziału, jaką stanowi Katedra, pozwala na stworzenie platformy ułatwiającej współpracę w przedmiocie badań z innymi jednostkami naukowymi prowadzącymi działalność naukową w zakresie prawa postępowania cywilnego, prawa konstytucyjnego, etyki i filozofii prawa, jak również z innymi instytucjami życia społecznego.

Cel

Celem Centrum jest stałe dokonywanie oceny aksjologicznego uzasadnienia dla przyjętego lub projektowanego sposobu ukształtowania instytucji procesowych występujących w postępowaniach cywilnych, w tym zwłaszcza w okresach wzmożonych zmian legislacyjnych, które wpływają na przekształcanie modelu postępowań cywilnych w Polsce. Znaczenie wyników badań prowadzonych w Centrum powinno się ujawniać przede wszystkim w przygotowywanych opiniach na temat projektów zmian kodeksu postępowania cywilnego. Następstwem realizacji wskazanego celu powinno być również integrowanie środowiska procesualistów cywilnych w Polsce wokół szczególnie ważnych i aktualnych problemów dla praktyki postępowania cywilnego.

Zadania

Założony cel powinnien być osiągany przez realizację następujących zadań:

• wskazywanie i definiowanie wartości procesowych rozumianych jako standardy, ze względu na które można oceniać proces w kategoriach jakościowych jako dobry niezależnie od „skuteczności dobrego wyniku” (J. Helios, op. cit., s. 127);
• określanie relacji zachodzących między wartościami procesowymi oraz wartościami chronionymi prawem materialnym stosowanym w procedurach cywilnych;
• pozyskiwanie i realizacja grantów badawczych;
• organizacja seminariów i konferencji naukowych, jak również organizacja wykładów i staży naukowych gości zapraszanych z innych ośrodków naukowych w Polsce i z zagranicy;
• sporządzanie opinii prawnych na temat projektów nowelizacji ustaw procesowych pod kątem ich zgodności z przyjętymi standardami, o których mowa w pkt 1;
• przygotowywanie opinii i ekspertyz prawnych oraz szkoleń z zakresu postępowania cywilnego;
• integracja środowiska naukowego procesualistów cywilnych i tworzenie przestrzeni do wymiany poglądów.

Rada Wykonawcza:

• dr Anna Barańska
• mgr Przemysław Jadłowski, asystent w Katedrze Postępowania Cywilnego I Uniwersytetu Łódzkiego; sędzia SR dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie
• dr Michał Kostwiński, adiunkt w Katedrze Postępowania Cywilnego I Uniwersytetu Łódzkiego; adwokat
• dr hab. Michał Krakowiak, prof. Uniwersytetu Łódzkiego, wiceprezes SO w Łodzi
• dr hab. Maciej Muliński, prof. Uniwersytetu Łódzkiego
• dr Jarosław Pączek, adwokat w Izbie Adwokackiej w Warszawie, członek rzeczywisty Królewskiego Instytutu Arbitrów w Londynie
• dr Tomasz Strumiłło, adiunkt w Katedrze Postępowania Cywilnego I Uniwersytetu Łódzkiego; radca prawny
• mgr Szymon Śniady, asystent w Katedrze Postępowania Cywilnego I Uniwersytetu Łódzkiego; sędzia SR dla Łodzi-Widzewa w Łodzi
• mgr Sandra Zientalewicz, sędzia SR dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi

Rada Naukowa:

• prof. dr hab. Janusz Jankowski (Uniwersytet Łódzki) – przewodniczący
• adwokat Laurence Burger (Geneva)
• prof. dr hab. Sławomir Cieślak (Uniwersytet Łódzki/Uniwersytet Jagielloński)
• prof. dr hab. Andrzej Jakubecki (UMCS w Lublinie)
• prof. dr Johann Kindl (WWU Münster)
• prof. dr hab. Krzysztof Knoppek (UAM w Poznaniu)
• dr hab. Anna Machnikowska, prof. Uniwersytetu Gdańskiego
• dr hab. Andrzej Olaś (Uniwersytet Jagielloński); adwokat w Izbie Adwokackiej w Krakowie; przewodniczący Sekcji Praktyków Postępowania Cywilnego w ORA w Krakowie
• prof. dr Ricardo Sichel (Universidade Federal do Estado do Rio de Janeiro)
• dr Grzegorz Sikorski (Uniwersytet Gdański)
• dr hab. Tadeusz Zembrzuski, prof. Uniwersytetu Warszawskiego