Wśród nagrodzonych projektów:
5 w module Dziedzictwo Narodowe,
2 w module Uniwersalia 2.1.
1 w module Uniwersalia 2.2.
To dowód na wysoką jakość badań prowadzonych w naszej jednostce i znaczenie humanistyki w rozwoju nauki.
Gratulujemy zespołom projektowym!
W ramach modułu Dziedzictwo Narodowe finansowanie otrzymały projekty pod tytułem:
„Edycja krytyczna zbiorów hagiograficzno-patriotycznych od XVII do XX w.”
Kierowniczka projektu: dr hab. Małgorzata Mieszek, prof. UŁ – Wydział Filologiczny
Wartość finansowania: 1 777 291,29 zł
Celem projektu jest przygotowanie 11-tomowej edycji krytycznej najważniejszych polskich kompendiów hagiograficznych z okresu od połowy XVII wieku po początek XX wieku. Zbiory te, osadzone w tradycji europejskiego piśmiennictwa, kształtowały religijność i tożsamość narodową, ukazując sylwetki świętych na tle dziejów ojczystych.
Edycje zostaną opatrzone aparatem krytycznym, wstępami merytorycznymi, komentarzami filologicznymi i słownikami, co umożliwi badania literaturoznawcze, historyczne, teologiczne i kulturowe. Projekt przywraca do żywej tradycji teksty, które budowały polską mentalność religijną i wzmacniały ideę Rzeczypospolitej jako „ojczyzny świętych patronów”.
„Ocalić życie, tożsamość narodową i wiarę. Działalność polskich domów dziecka i szkolnictwa polskiego w Uzbekistanie w latach 1942-1946”
Kierownik projektu: prof. dr hab. Albin Głowacki – Wydział Filozoficzno-Historyczny
Wartość finansowania: 649 536,21 zł
Celem projektu jest zbadanie historii polskich i żydowskich dzieci deportowanych w latach 1940–1941 w głąb ZSRR oraz tych, które urodziły się tam w czasie II wojny światowej. Badania obejmą działalność polskich instytucji opiekuńczych w Uzbekistanie w latach 1942–1946, warunki życia, edukację, próby indoktrynacji oraz akcję repatriacyjną. Efektem będą dwa tomy: monografia i zbiór dokumentów źródłowych, a także udostępnienie materiałów w języku polskim dla uczniów, studentów i badaczy.
„Jak radio pamięta Holokaust? Zagłada Żydów i relacje polsko-żydowskie w literaturze dźwiękowej i publicystyce Polskiego Radia w latach 1945-2023”
Kierowniczka projektu: dr Joanna Bachura-Wojtasik – Wydział Filologiczny
Wartość finansowania: 1 318 801,44 zł
Celem projektu jest opracowanie i analiza unikatowych audycji radiowych – dokumentalnych, artystycznych i hybrydowych – realizowanych w Polskim Radiu od zakończenia II wojny światowej do dziś, dotyczących Holokaustu i relacji polsko-żydowskich. Badania obejmą zarówno Studio Reportażu i Dokumentu PR, jak i 16 rozgłośni regionalnych. Projekt łączy studia kulturowe, badania pamięci i sound studies, ukazując, jak zmieniały się narracje o Zagładzie w polskiej przestrzeni audialnej na przestrzeni dekad. Efektem będzie usystematyzowanie wiedzy o literaturze dźwiękowej i udostępnienie nieopracowanych dotąd źródeł, które wzbogacą refleksję nad historią, kulturą i pamięcią.
„Opracowanie archiwalne i naukowe kolekcji Giny i Marka Szwarców - inwentarz archiwalny, digitalizacja, udostępnienie on-line oraz wydanie drukiem jednotomowego wyboru z całości spuścizny”
Kierowniczka projektu: dr Irmina Gadowska – Wydział Filozoficzno-Historyczny
Wartość finansowania: 792 721,63 zł
Celem projektu jest archiwalne opracowanie, digitalizacja i udostępnienie online unikatowej kolekcji Giny i Marka Szwarców, przekazanej do zbiorów Muzeum POLIN. Marek Szwarc – wybitny artysta, współtwórca grupy Jung Idysz – oraz Gina Szwarc, pisarka i publicystka, pozostawili bogaty dorobek dokumentujący życie i twórczość na pograniczu kultur polskiej, żydowskiej i francuskiej. Kolekcja obejmuje dokumenty osobiste, korespondencję z lat wojny, fotografie i materiały artystyczne. Publikacja źródeł wzbogaci wiedzę o polsko-żydowskim dziedzictwie kulturowym i historii sztuki XX wieku.
„Słownik polskich autorek, tłumaczek i wydawczyń. Lata 1795-1863”
Kierowniczka projektu: prof. dr hab. Dorota Karolina Samborska-Kukuć – Wydział Filologiczny
Wartość finansowania: 546 536,40 zł
Celem projektu jest opracowanie pierwszego w Polsce kompendium biobibliograficznego poświęconego kobietom tworzącym kulturę literacką pierwszej połowy XIX wieku – autorkom, tłumaczkom, redaktorkom i wydawczyniom. Publikacja obejmie ponad 200 haseł z biogramami, spisami źródeł i opracowań, uzupełniając luki w dotychczasowych kompendiach. Projekt dostarczy podstaw do dalszych badań historycznoliterackich, kulturowych i socjologicznych, przywracając pamięć o twórczyniach nieobecnych w tradycyjnych ujęciach.
W ramch modułu Uniwersalia 2.1. otrzymały finansowanie projekty pod tytułem:
„Przekład na język angielski biografii Aleksandry Piłsudskiej”
Kierowniczka projektu: dr hab. Marta Sikorska, prof. UŁ – Wydział Filozoficzno-Historyczny
Wartość finansowania: 84 000,00 zł, inne środki: 23 772,00 zł
Celem projektu jest przygotowanie pełnej biografii oraz wydanie angielskiej wersji Aleksandry Piłsudskiej – drugiej żony marszałka Józefa Piłsudskiego, działaczki niepodległościowej i aktywnej uczestniczki życia publicznego II RP. Książka obejmuje trzy okresy jej życia: młodość i lata walki o niepodległość (1882–1926), czas dojrzałości i działalności publicznej (1926–1939) oraz lata emigracji w Wielkiej Brytanii (1939–1963). Publikacja ukazuje zarówno jej rolę w historii Polski, jak i życie prywatne, relacje rodzinne oraz aktywność w środowisku piłsudczyków na emigracji.
Przekład na język angielski i wydanie w wydawnictwie Peter Lang monografii Natalii Lemann, „Historie alternatywne i steampunk w literaturze. Archipelagi badawczo-interpretacyjne”
Kierowniczka projektu: dr hab. Natalia Lemann, prof. UŁ – Wydział Filologiczny
Wartość finansowania: 109 726,86 zł
Monografia Natalii Lemann „Historie alternatywne i steampunk w literaturze. Archipelagi badawczo-interpretacyjne” (Wydawnictwo UŁ, 2019) to pierwsze w Polsce kompleksowe opracowanie poświęcone tym gatunkom literackim. Autorka analizuje ponad 150 powieści polsko- i anglojęzycznych, ukazując ich związki z historią, pamięcią zbiorową i tożsamością kulturową. Publikacja łączy perspektywę literaturoznawczą, kulturową i komparatystyczną, wpisując się w najważniejsze debaty dotyczące roli fantastyki w kształtowaniu narracji historycznych. Książka została wyróżniona Nagrodą Rektora UŁ i cieszy się dużym zainteresowaniem czytelników oraz badaczy.
W ramach modułu Uniwersalia 2.2. otrzymały finansowanie projekty pod tytułem:
„Genealogia postmetafizycznego myślenia: o źródłach i formach obecności treści teologicznych w sekularyzowanym filozoficznym widzeniu człowieka i świata”
Kierownik projektu: dr hab. Andrzej Kaniowski, prof. UŁ – Wydział Filozoficzno-Historyczny
Wartość finansowania: 260 910,82 zł
Jürgen Habermas (ur. 1929) należy do najwybitniejszych filozofów współczesności. Jego dwutomowe dzieło Auch eine Geschichte der Philosophie (2019), liczące ponad 1700 stron, jest jednym z najważniejszych osiągnięć światowej humanistyki ostatnich lat. Autor przedstawia genealogie współczesnego myślenia, ukazując jego źródła w tradycji greckiej filozofii i chrześcijaństwa oraz odpowiadając na pytanie o rolę filozofii w epoce nauk szczegółowych. Habermas proponuje nowy sposób pisania historii filozofii, łącząc analizę europejskiej tradycji z odniesieniami do innych kultur, takich jak konfucjanizm czy hinduizm. Dzieło to jest intelektualnym majstersztykiem, który redefiniuje rozumienie rozumności i autonomii w zachodniej tradycji.
Projekty finansowane/dofinansowane ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki i w ramach Programu "Narodowy Program Rozwoju Humanistyki".
