Ira Aldridge i Łódź
"Dziwnym zrządzeniem losu historie Łodzi i Iry Aldridge'a będą już na zawsze ze sobą połączone"
Dowiedz sie więcej o tym, jak Uniwersytet Łódzki celebrował 150. rocznicę jego urodzin.
Centrum koncentruje swoją działalność wokół twórczości Szekspira, traktowanej jako istotny wytwór kultury globalnej, a zarazem silny element budowania kultur lokalnych w Europie, w tym szczególnie kultury polskiej. W badaniach wykorzystywane jest zjawisko wszechobecności Szekspira w kulturowej tradycji i współczesności różnych narodów i grup etnicznych dla analizy oraz interpretacji socjologicznych i politycznych kontynuacji oraz zmian zachodzących w cywilizacjach światowych na przestrzeni dekad.
Międzynarodowe Centrum Badań Szekspirowskich to prężnie działający ośrodek badawczy. Centrum współpracuje z Central European Shakespeare Research Association i Polskim Towarzystwem Szekspirowskim, a także z World Shakespeare Bibliography, czyli bazą systematyzującą materiały naukowe na temat twórczości Szekspira, która jest rokrocznie uzupełniana o artykuły Centrum.
Ważnym elementem działalności Międzynarodowego Centrum Badań Szekspirowskich jest redakcja czasopisma "Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance", dostępnego online i w druku, które w ocenie Ministerstwa Nauki i Edukacji zostało ocenione na 70 punktów. Czasopismo jest dostępne na stronie czasopisma.uni.lodz.pl oraz digijournals.uni.lodz.pl.
Celem działania Międzynarodowego Centrum Badań Szekspirowskich, działającego od kwietnia 2012 r., jest prowadzenie badań nad twórczością i obecnością Szekspira w kulturze polskiej i światowej. MCBS jest jedynym w Polsce ośrodkiem szekspirologicznym o statusie międzywydziałowej, interdyscyplinarnej jednostki uniwersyteckiej.
W ramach działalności naukowo-badawczej oraz popularyzatorskiej członkowie Centrum:

"Dziwnym zrządzeniem losu historie Łodzi i Iry Aldridge'a będą już na zawsze ze sobą połączone"
Dowiedz sie więcej o tym, jak Uniwersytet Łódzki celebrował 150. rocznicę jego urodzin.
Dnia 17 kwietnia 2012 r. odbyło się uroczyste otwarcie samodzielnej, interdyscyplinarnej jednostki naukowej UŁ – Międzynarodowego Centrum Badań Szekspirowskich (International Shakespeare Studies Centre), którego kierownikiem jest prof. dr hab. Kujawińska Courtney (kierownik Katedry Studiów Brytyjskich i Krajów Wspólnoty Brytyjskiej).
W trakcie uroczystości zorganizowanych na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politologicznych przemawiali:
Na otwarcie przybyli też inni szacowni goście, m.in.:
Dziekani szeregu Wydziałów UŁ oraz kierownicy wielu ośrodków naukowych i kulturalnych przysłali listy gratulacyjne oraz życzenia pomyślnej pracy.
Artykuł o otwarciu MCBS znajduje się w “Kronice Uniwersyteckiej” nr 4/5, 2012, s. 26-27.
W dniach 22-23 kwietnia na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politologicznych odbyła się studencko-doktorancka polsko-angielska konferencja szekspirowska pt. „Szekspir re/kreacje: nowe konteksty, nowe interpretacje”. Była to wspólna inicjatywa:
Na konferencję przyjechali zaproszeni goście zagraniczni m.in. z USA i Hiszpanii z wykładami oraz warsztatami:
Konferencja stanowiła część Festiwalu Nauki, Techniki i Sztuki, dzięki czemu w sesjach uczesniczyła m.in. liczna grupa młodzieży z Liceum w Ozorkowie. Konferencja została objęta patronatem honorowym British Council.
W dniach 25-27 października 2013 r. MCBS wraz z Zakładem Dramatu i Dawnej Literatury Angielskiej zorganizowało konferencję naukową "Różnorodność a homogeniczność: polityka nacji, klasy i genderu w dramacie, teatrze, filmie i mediach (w tym specjalny Dzień Szekspirowski: polityka nacji, klasy i genderu u Szekspira)".
Konferencja miała na celu podjęcie dyskusji na temat różnorodności i homogeniczności kulturowej, operujących w kontekstach politycznych. Obszary tematyczne, których dotyczyła dyskusja to przede wszystkim kwestie narodowości, hierarchii społecznych oraz polityki płci i płciowości. Szczególnej uwadze były poświęcone problemy wielokulturowości, nacjonalizmu, mniejszości społecznych, oraz tożsamości.
Konferencja skupiła się na sposobie podejmowania powyższych zagadnień w literaturze dramatycznej, teatrze, filmie i szeroko pojętych mediach.
Jeden dzień konferencji poświęcony został wyłącznie dyskusjom dotyczącym powyższych zagadnień w kontekście badań szekspirowskich.
Więcej informacji o konferencji znajduje się tutaj.
W dniu 18 kwietnia 2012 r. z okazji otwarcia MCBS zostało zorganizowane Sympozjum Szekspirowskie "Szekspir w polskiej literaturze, sztuce i mediach".
Spotkanie poświęcone było szeroko pojętej obecności twórczości Williama Szekspira w kulturze polskiej na przestrzeni wieków. Analizowana problematyka będzie dotyczyła zagadnień związanych ze spuścizną literacką i teatralną angielskiego dramatopisarza oraz jej recepcji w literaturze, sztuce, mediach i prasie codziennej.
Wykład inauguracyjny pt. “Late Shakespeare: Writing and Rewriting Shakespeare” wygłosiła prof. Grace Ioppolo z University of Reading (Wielka Brytania).
Swoje referaty zaprezentowali m.in.: prof. dr hab. Krystyna Kujawińska Courtney (UŁ), prof. dr hab. Małgorzata Grzegorzewska (UW), prof. dr hab. Jacek Fabiszak (UAM) oraz dr Agnieszka Rasmus (UŁ) i dr Magdalena Cieślak (UŁ).
Jednym z efektów sympozjum była publikacja szekspirowska.
PRACE ZBIOROWE (REDAGOWANE LUB WSPÓŁREDAGOWANE PRZEZ PANIĄ PROFESOR KRYSTYNĘ KUJAWIŃSKĄ COURTNEY)
TŁUMACZENIA
PROJEKTY POLSKIE
PROJEKTY ZREALIZOWANE
1. PROJEKTY SFINANSOWANE PRZEZ KBN
2. PROJEKT PROMOTORSKI SFINANSOWANY PRZEZ MNISW
3. PROJEKTY NARODOWEGO CENTRUM NAUKI
W przypadku pierwszego grantu powstał program komputerowy, który pozwoli na uruchomienie “Polskiej Bibliografii Szekspirowskiej 2001-2010″ w formie strony internetowej. Jest to kontynuacja pracy Polska Bibliografia Szekspirowskiej 1980-2000, wydanej przez Zakład Ossolineum w 2007 r. Drugi grant opiera się na prowadzonych przez zespół MCBS kwerendach w bibliotekach.
MIĘDZYNARODOWE PROJEKTY NAUKOWE
PROJEKTY ZREALIZOWANE
Projekt został zrealizowany w ramach współpracy z: Wielką Brytanią, Włochami, Grecją, Rosją, Kanadą, Japonią, Australią, Indiami, Afryką Południową, Kubą i USA.
W jego wyniku przygotowano publikację książkową pt. ‘No other but a woman’s reason.’ Women on Shakespeare. Towards Commemorating the 450th Anniversary of Shakespeare’s Birth”, red. Krystyna Kujawińska Courtney, Izabella Penier, Katarzyna Kwapisz-Williams, Frankfurt: Peter Lang, 2013.
PROJEKTY REALIZOWANE
W ramach projektu na międzynarodowej konferencji ESSE (Istambuł, Bogazici University, 4-8.09.2012) odbyło się pod kierunkiem prof. Krystyny Kujawińskiej Courtney oraz prof. Sarbani Chaudhury seminarium poświęcone tematowi wykluczenia pt. “‘Have We Devils Here?': Exclusion in Shakespeare Studies”, które pojawia się w twórczości Szekspira.
Planowana jest publikacja książkowa.
Planowany jest cykl spotkań seminaryjnych oraz publikacja.
ŁÓDŹ SZEKSPIROWI W 450. ROCZNICĘ URODZIN
W dniu 7 kwietnia 2014 r. z okazji otwarcia wystawy „ŁÓDŹ SZEKSPIROWI W 450.ROCZNICĘ URODZIN” oraz w ramach XIV Festiwalu Nauki, Techniki i Sztuki, Międzynarodowe Centrum Badań Szekspirowskich Wydziału Studiów Międzynarodowych UŁ, we współpracy z Biblioteką UŁ, przygotowały panel szekspirowski pt. „Szekspir w popkulturze: film, reklama i gry komputerowe” dla młodzieży licealnej.
W trakcie sesji prowadzonej przez prof. dr hab. Krystynę KujawińskąCourtney, dr Magdalena Cieślak, dr Agnieszka Rasmus i dr Monika Sosnowska starały się odpowiedzieć na pytanie czy Szekspir jest pop, czyli w jaki sposób popkultura wykorzystuje dzieła Szekspira, by dotrzeć do współczesnego odbiorcy; jakie dzieła Szekspirowskie są najczęściej wykorzystywane w popkulturze; które postaci z dramatów Szekspira występują w reklamach; jakie jego dzieła przyciągają widzów do kina; oraz jakie cytaty Szekspirowskie pojawiają się w grach komputerowych. Prelegentki opowiadały o Szekspirze w popkulturze z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej. Wypełniona po brzegi młodymi słuchaczami sala świadczy o niesłabnącej popularności angielskiego dramaturga w kulturze polskiej.
W panelu szekspirowskim uczestniczyli uczniowie z XXXII i VIII Liceum Ogólnokształcącego w Łodzi, Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Pawła II w Łodzi oraz Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Aleksandrowie Łódzkim.
O godz. 13.00 na I piętrze Biblioteki UŁ odbył się wernisaż pt. „Łódź Szekspirowi w 450. rocznicę urodzin”, w którym wzięli udział licznie zgromadzeni goście. Wśród nich był m.in. prof. dr hab. Antoni Różalski – rektor ds. nauki UŁ, prof. dr hab. Tomasz Domański – dziekan Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politologicznych UŁ, prof. dr hab. Elżbieta Żądzińska – dziekan Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska, dr Edward Karasiński – dyrektor Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, prof. Irena Janicka-Świderska. Wystawę otworzyła prof. dr hab. Krystyna Kujawińska Courtney, Kierownik Międzynarodowego Centrum Badań Szekspirowskich. Kustosz Mariola Augustyniak – dyrektor Biblioteki UŁ zaprezentowała kolekcję szekspirowską w zbiorach BUŁ.
Na wystawie pokazano edycje dawnych i współczesnych tłumaczeń dzieł Szekspira (z zasobów bibliotecznych); polsko- i anglojęzyczne prace poświęcone twórczości Szekspira autorstwa łódzkich badaczy (z zasobów MCBS oraz Instytutu Anglistyki UŁ i BUŁ); materiały dokumentujące łódzkie kontakty z twórczością Profesora Jana Kotta, który otrzymał w Uniwersytecie Łódzkim stopień doktora, a którego dorobek naukowy związany z Szekspirem jest znany na całym świecie, m.in. jego monografia Szekspir Współczesny została przetłumaczona na 52 języki świata. Zaprezentowano obecność Szekspira w repertuarze łódzkich teatrów, zwłaszcza w kontekście polskich prapremier dzieł tego wielkiego dramatopisarza: w 1970 r. Henryka V w Teatrze Powszechnym, w 1978 r. Henryka VIII w Teatrze Nowym oraz w 1986 r. Tytusa Andronikusa w Teatrze im. Stefana Jaracza. Pokazano zdjęcia, programy, dekoracje, kostiumy, dyplomy, nagrody i rekwizyty z wybranych przedstawień szekspirowskich w łódzkich teatrach, a także osiągnięcia Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w promowaniu twórczości Szekspira (zdjęcia z przedstawień dyplomowych). Uwzględniono również obecność Szekspira w repertuarze Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubinsteina oraz w Teatrze Wielkim w Łodzi. Zaprezentowano kolekcję wybranych adaptacji filmowych inspirowanych twórczością Szekspira. Pokazano także kolekcję przedmiotów związanych z kultem Szekspira w (pop)kulturze, w tym np. gry planszowe, kubki, biżuterię czy materiały papiernicze. Kuratorami wystawy byli: Międzynarodowe Centrum Badań Szekspirowskich UŁ (Prof. Krystyna Kujawińska Courtney, dr Magdalena Cieślak, dr Agnieszka Rasmus, dr Monika Sosnowska) oraz Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego (dr Irena Łabiszewska, dr Marzena Kowalska).
Honorowy patronat nad wydarzeniem objęli: Pani Prezydent Miasta Łodzi Hanna Zdanowska oraz Rektor Uniwersytetu Łódzkiego Prof. zw. dr hab. Włodzimierz Nykiel.
„W 400. ROCZNICĘ ŚMIERCI SZEKSPIRA: ROMEO I JULIA W TWÓRCZOŚCI E. M. ANDRIOLLEGO”
W związku z międzynarodowymi obchodami 400. rocznicy śmierci Szekspira, przy współpracy ośrodków akademickich i kulturalnych powstała w Łodzi dwujęzyczna wystawa nieznanych dotychczas w Polsce prac (1886) Elwiro Michała Andriollego (1836-1893) do Romea i Julii – ich historia i okoliczności powstania. Jest to kolejna wystawa organizowana w Łodzi. Pierwsza miała miejsce z okazji 450. rocznicy urodzin Szekspira i powstała w ramach współpracy Biblioteki UŁ oraz Międzynarodowego Centrum Badań Szekspirowskich UŁ.
Wystawa była prezentowana w dniach 15 marca–15 kwietnia 2016 w wyniku współpracy:
Dzięki współpracy z Biograficznym Muzeum Elwiro Michała Andriollego w Józefowie ekspozycja objęła oryginały pierwodruków ilustracji (Paryż 1886) oraz kolejnych wydań książkowych (Boston 1887 i 1890, Nowy Jork – Boston 1900, Paryż 1973), a także jako grafiki prasowe z XIX w (m.in. „Le Monde Illustre”, 1887; „L’Univers Illustre”, 1888; „Le Voleur Illustre”, 1888).
Kuratorem wystawy był Robert Lewandowski – prezes Fundacji im. Elwiro Michała Andriollego, twórca biograficznego Muzeum Elwiro Michała Andriollego w Józefowie.
Prace zostały zaprezentowane w budynku Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego, ul. Matejki 32/38.
Konkurs był adresowany do uczniów liceów z województwa łódzkiego. Organizatorem konkursu było Międzynarodowe Centrum Badań Szekspiorwskich (MCBS), międzywydziałowa jednostka naukowo-badawcza Uniwersytetu Łódzkiego.
Szekspir inspiruje nieustannie, zarówno miłośników literatury, jak i profesjonalistów zajmujących się teatrem, filmem i szeroko rozumianą sztuką. Dramaty, czyli komedie i tragedie Szekspira szczególnie upodobała sobie sztuka filmowa i kultura wizualna. Jego dramaty to najczęściej wykorzystywane w kinie „scenariusze” filmowe, a bohaterowie tacy jak Hamlet, Romeo czy Makbet, m.in. dzięki sztuce filmowej, stają się popularnymi bohaterami współczesnej wyobraźni zbiorowej. Szekspir inspiruje także młodzież. Na całym świecie, niezależnie od kultury, powstają krótkie amatorskie filmy (dostępne np. na YouTube) inspirowane jego dramatami.
Drogi Licealisto, czy jesteś tu, czy jesteś tam, w zasadzie gdziekolwiek jesteś, zaczytaj się w sztuce Szekspira i zaskocz tym innych: przechodniów, uczestników łódzkiego życia publicznego i nakręć krótki film, uwieczniający to zdarzenie. Wciel się w jedną z postaci Szekspirowskich i wypowiedz słowa tragiczne lub komiczne, zadziwiając tym innych ludzi: łodzian, przyjezdnych lub turystów. Jeśli masz oryginalny pomysł na nowatorską interpretację fragmentów dramatu Szekspira, recytację lub czytanie sztuki, weź udział w naszym konkursie „Szekspir – kamera – akcja”.
Temat: zadaniem uczniowiów biorący udział w konkursie było przygotowanie krótkiego film, będącego rejestracją odczytania/recytacji fragmentów sztuki/sztuk Szekspira (w polskim tłumaczeniu) w zaskakującym, wybranym przez autorów filmu miejscu. Wybór dramatu/ów leżał w gestii uczniów i nauczyciela zgłaszającego grupę do konkursu.
Do przygotowania filmu, niezbędne były:
W skład Jury weszły:
Nagrody, które wręczono w konkursie:
Konkurs był adresowany do uczniów liceów z województwa łódzkiego. Organizatorem konkursu było Międzynarodowe Centrum Badań Szekspiorwskich (MCBS), międzywydziałowa jednostka naukowo-badawcza Uniwersytetu Łódzkiego.
W zeszłorocznej V edycji konkursu szekspirowskiego pzaproponowano nawiązanie kontaktu z twórczością Szekspira, a może z samym Szekspirem, za sprawą performatywnego czytania fragmentów jego dramatów. Czytanie performatywne to niezwyczajna i spontaniczna interpretacja tesktu dramatycznego, ale także poetyckiego czy utworu prozatorskiego pozwalająca na swobodne ich od-czytanie. Artykulacja, tembr głosu, mowa ciała, dodatkowe elementy sceniczne (np. plakat, tło) sprawiają, że tekst staje się czystym i wyrazistym przekazem: komunikatem-wezwaniem do walki, mową oskarżycielską, lamentem, głośnym śmiechem krytyki, gościnnym zaproszeniem do wspólnej biesiady, przyjacielską poradą, pouczeniem rodzica, sekretnym wyznaniem, lub deklaracją tożsamości. To tylko kilka przykładów. Jednak wszystko zależy od wykonania – interpretacji wybranego fragmentu z mocną intencją zakomunikowania czegoś innym/odbiorcom w naszych pandemicznych czasach.
W poprzedniej edycji konkursu stałą pozostała inspiracja do stworzenia pracy konkursowej, czyli dowolnie wybrany fragment dramatu Szekspira. Proponowaliśmy stworzenie zespołu np. na platformie Teams lub Zoom, który z podziałem na role podjął się interpretacji tekstu metodą czytania performatywnego. Takie spotkanie było zarejestrowane i przesłane jako praca konkursowa przez WeTransfer.
Temat: uczniowie biorący udział w konkursie mieli za zadanie przygotować nagranie wideo zespołowej interpretacji fragmentu dramatu Szekspira.
Nagranie należało stworzyć w parach lub zespołowo.
W skład Jury weszły:
Nagrody, które wręczono w konkursie:
Uniwersytet Łódzki reprezentowany jest przez Wydziały:
Spoza naszego Uniwersytetu z MCBS współpracują jednostki z:
oraz
MCBS współpracuje z innymi ośrodkami, zajmującymi się studiami nad Szekspirem. Do takich ośrodków należą:
W skład Rady Naukowej MCBS wchodzą:
Stanowisko: profesorka uczelni
Pracuje w: Zakład Angielskiego Dramatu, Teatru i Filmu, Wydział Filologiczny
Zobacz profilStanowisko: adiunkt
Pracuje w: Zakład Angielskiego Dramatu, Teatru i Filmu, Wydział Filologiczny
Zobacz profilStanowisko: Adiunktka
Pracuje w: Katedra Amerykanistyki i Mass Mediów, Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych
Zobacz profilStanowisko: adiunkt
Pracuje w: Katedra Amerykanistyki i Mass Mediów, Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych
Zobacz profilWydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych
ul. Narutowicza 59A
90-131 Łódź
REGULAMIN MCBS
Regulamin funkcjonowania Międzynarodowego Centrum Badań Szekspirowskich (International Shakespeare Studies Centre)
§ 1
Międzynarodowe Centrum Badań Szekspirowskich, zwane dalej MCBS, jest multidyscyplinarną, międzywydziałową jednostką organizacyjną Uniwersytetu Łódzkiego, powołaną na wniosek Dziekana Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politologicznych UŁ i Dziekana Wydziału Filologicznego UŁ oraz z wykorzystaniem dorobku Zespołu Interdyscyplinarnego działającego przy Katedrze Studiów Brytyjskich i Krajów Wspólnoty Brytyjskiej. Zgodnie z § 59 ust 1 i 3 statutu UŁ pozawydziałową jednostkę tworzy senat na wniosek rektora lub rady podstawowej jednostki organizacyjnej.
§ 2
Nadzór merytoryczny nad działalnością MCBS sprawuje Prorektor ds. Nauki UŁ.
§ 3
1. MCBS integruje działania jednostek naukowych prowadzących badania dotyczące twórczości Szekspira, traktowanej jako produkt kultury globalnej, a zarazem silny element tworzenia kultury lokalnej w Europie, w tym szczególnie polskiej, i na świecie.
2. Działalność MCBS obejmuje w szczególności:
§ 4
1. MCBS ma charakter otwarty. Osoby zainteresowane aktywnym i kreatywnym uczestnictwem w pracach Centrum mogą do niego dołączyć.
2. Przyjęcia w poczet członków Centrum dokonuje Kierownik Centrum na pisemny wniosek osoby zainteresowanej.
3. Warunki przyjęcia w poczet członków MCBS określa Kierownik Centrum.
§ 5
1. Działalnością MCBS kieruje Kierownik Centrum 2. Funkcję Kierownika Centrum może pełnić osoba posiadająca co najmniej stopień doktora, zatrudniona w UŁ na etacie naukowym lub naukowo-dydaktycznym, dla której UŁ stanowi podstawowe miejsce pracy. 3. Kierownika Centrum powołuje i odwołuje ze stanowiska Rektor UŁ.
§ 6
1. Do obowiązków Kierownika Centrum należy w szczególności:
2. W razie tymczasowej niemożności wykonywania swoich obowiązków przez Kierownika Centrum obowiązki te wykonuje w jego imieniu upoważniony przez niego członek Centrum.
§ 7
1. Organem doradczym MSBS jest Międzynarodowa Rada Naukowa.
2. Członków Międzynarodowej Rady Naukowej powołuje i odwołuje Prorektor ds. Nauki UŁ na wniosek Kierownika Centrum. Członkowie Międzynarodowej Rady Naukowej są członkami Centrum.
3. Do kompetencji Międzynarodowej Rady Naukowej należy w szczególności:
§ 8
Działalność MCBS jest finansowana lub prefinansowana ze środków Uniwersytetu Łódzkiego, grantów, funduszy europejskich oraz innych środków pozyskanych ze źródeł zewnętrznych