PROFIL PRACOWNIKA: Monika Urbańska

W 2006 roku zatrudniona zostałam na stanowisku adiunkta na Wydziale Filologicznym UŁ.

Interesuje mnie głównie neuronauka, edytorstwo tekstów XVIII-XX w., zakazana retoryka, biografistyka oraz fenomenologia (szczególnie fenomen Innego). Od półtorej dekady badam teksty oraz życie Jana Lechonia.

Moją pasją jest także gemmologia oraz buddyzm.

Jestem członkiem Towarzystwa Badań nad Wiekiem Osiemnastym, Towarzystwa Gemmologicznego oraz Szkoły Wczesnego Buddyzmu.

Studia i praca pod kierunkiem moich Mistrzów, przede wszystkim prof. zw. dr hab. Barbary Wolskiej — Badaczki Oświecenia, zasłużonej dla edytorstwa Kierownik łódzkiej szkoły edytorskiej, Wychowawcy wielu roczników edytorów oraz prof. zw. dr. hab. Wiesława Pusza — zasłużonego oświeceniowego Jubilera Słowa, Kierownika Katedry Oświecenia, uczuliła mnie na piękno i wartość literatury Wieku Świateł oraz edytorstwa naukowego, przywracającego do obiegu publicznego utwory często niedoceniane lub zapomniane.

Ważnymi postaciami mojej naukowej drogi są także Ś.P. prof. zw. dr hab. Roman Loth, Ś.P. prof. zw. dr hab. Janusz Maciejewski, prof. dr hab. Jerzy Smulski oraz prof. zw. dr hab. Krystyna Maksimowicz.

Uniwersytet (głównie dzięki pracy z fantastycznymi młodymi ludźmi) jest miejscem, w którym spełniam się i chętnie do niego wracam.

<h1>
</h1>

Do mojego dorobku należą następujące książki:

1. Utwory prozatorskie na łamach ,,Zabaw Przyjemnych
   i Pożytecznych”. Wybór. Edycja krytyczna ze wstępem, Łódź 2006,
2. ,,Udawać do końca” — ,,Dziennik” Jana Lechonia jako świadectwo, Łódź 2010,
3. Anna Mostowska, Powieści, listy, wstęp i oprac. edytorskie Monika Urbańska, Łódź 2014,
4. Jan Brzechwa, Wiersze polityczne, wstęp i oprac. edytorskie Monika Urbańska i Jowita Podwysocka-Modrzejewska, Łódź 2019,
   
5. Jan Brzechwa, Wiersze miłosne, wstęp i oprac. edytorskie Monika Urbańska i Jowita Podwysocka-Modrzejewska, Łódź 2021,
6. Jan Brzechwa, Wiersze o śmierci, wstęp i oprac. edytorskie Monika Urbańska i Jowita Podwysocka, Łódź 2023..

oraz publikacje w czasopismach i monografiach:

1. Bukiety Adama Naruszewicza, Adama Wawrzyńca Rzewuskiego i Franciszka Ksawerego Woyny na łamach ,,Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych”, ,,Prace Polonistyczne”, Seria LIX, 2004, s. 45-64,
2. Zmarli mówią — dialogi elizejskie. Najwybitniejsi twórcy i ich utwory, Acta Universitatis Lodziensis, ,,Folia Litteraria Polonica” 7, 2005, s. 193-214,
3. Dwa listy Franciszka Bieńkowskiego na łamach ,,Zabaw Przyjemnych Pożytecznych”. Historia gatunku listu i jego obecność w periodyku, Acta Universitatis Lodziensis, ,,Folia Litteraria Polonica” 8, 2006, s. 109-122,
4. Współaut. A. Petlak, Edycje krytyczne pisarzy polskiego Oświecenia, [w:] Kalejdoskop nauki. Przegląd wybranych projektów badawczych prowadzonych przez instytucje naukowe w Polsce, Warszawa 2007, s. 37,
5. Parenetyka w prozie publicystycznej i fabularnej Oświecenia stanisławowskiego na wybranych przykładach, Acta Universitatis Lodziensis, ,,Folia Litteraria Polonica”, 10, 2008, s. 67-77,
6. ,,Ja miłości mojej, która się rozkłada, treść i kształt boski wiernie chowam w sobie” — o pewnej dysharmonii słów kilka, Acta Universitatis Lodziensis, ,,Folia Litteraria Polonica”, 11, 2008, s. 71-83,
7. Problemy edycji prozy Anny Mostowskiej, ,,Literaturoznawstwo”, t. III, pod red. A. Morawca, Łódź 2009, s. 85-95,
8. Problem winy i kary w twórczości Anny Mostowskiej, Acta Universitatis Lodziensis, ,,Folia Litteraria Polonica”, 12, 2009, s.71-83,
9. ,,Tu jestem — w mrokach ziemi i jestem — tam jeszcze”. Droga w zaświaty Bolesława Leśmiana, [w:] Wielkie mity kultury, pod red. B. Płonki-Syroki i E. Rudolf, t. I, Mit początku, mit drogi. Analiza historyczna, społeczna i kulturowa, pod red. Tejże Wrocław 2010, s. 151-161,
10. Lustro, rozstanie i miłość — o ,,Banicie” Jana Brzechwy, Acta Universitatis Lodziensis, ,,Folia Litteraria Polonica”, 13, 2010, s. 375-384,
11. Zanim drgną powieki — księżyc się ukaże. Między nocą a nocą, miłością i zbrodnią — rzecz o ,,Balladzie o pannie”, ,,Lalce” i o brzechwowym banicie, ,,Prace Polonistyczne”, Seria LXV, 2010, s. 71-88,
12. Miłość gwoździem przybita — szaleństwo i pasja niespełnionej miłości w poezji Jana Brzechwy, [w:] Antropologia miłości, pod red. B. Płonki-Syroki i K. Majbrody, t. IV, Miłość spełniona, miłość niespełniona, pod red. Tejże, Wrocław 2010, s. 261-276,
13. Zapisać się dobrze w pamięci — listy Anny Mostowskiej do Józefa Zawadzkiego, Acta Universitatis Lodziensis ,,Folia Litteraria Polonica”, 14, 2011, s. 62-71,
14. Pod władzą Erosa i drugiej strony życia — o twórczości Jacka Bierezina, [w:] Władca, władza — literackie doświadczenia Europejczyków, pod red. M. Poradeckiego i M.Szymor-Rólczak, t. II, Łódź 2011, s. 359-369,
15. Anna Mostowska — twórca czy odtwórca? Wobec niesprawiedliwej recepcji, [w:] Tekst-Tworzywo-Twórca…, pod red. J. Niedbały, Łódź 2011, s. 22-29,
16. Rafał Wojaczek. Upadek kaskadera, [w:] Orbis Exterior, Orbis Intrios, pod red. B. Płonki-Syroki i E. Rudolf, t. V, Perspektywy poznawcze w kulturze europejskiej. Studium porównawcze, pod red. Tejże, Wrocław 2012, s. 227-240,
17. Na południe od nigdzie. Charles Bukowski — skandal, ekshibicjonizm, apoteoza życia, [w:] Skandal w tekstach kultury, pod red. M. Ursela, M. Dąbrowskiej, J. Nadolnej, M. Skibińskiej, t. II, Tabu-Trend-Transgresja. Skandal w tekstach kultury, pod red. Tychże, Warszawa 2013, s. 317-325,
18. Doświadczenia kobiet w powieściach Anny Mostowskiej, [w:] Codzienność i niecodzienność oświeconych, t. I, Przyjemności, pasje, upodobania, pod red. B. Mazurek, Katowice 2013, s. 273-284,
19. About Tuwim — shortly but concisely, [w:] Tribute to Julian Tuwim, ed. M. Napiórkowska, Inverness 2013, p. 9-15,
20. Gwiazdy, które świecą zabłąkanej łodzi — o podróżach Jana Lechonia, [w:] Literackie obrazy podróży, pod red. M. Urbańskiej, Łódź 2014, s. 59-70,
21. Stars that shine for a stray boat — about journeys of Jan Lechoń, [w:] Literackie obrazy podróży, ed. M.Urbańska, Łódź 2014, s. 177-188,
22. ,,Nie te siły już i rzutkość nie ta, ale w głowie wciąż raj Mahometa” — potyczki ze starością Jana Brzechwy, ,,Hermeneia”, 1, 2014, s. 1-11,
23. ,,Przez puste oczodoły widziałem noc ciemną” — zmierzch poetycki Jana Lechonia, [w:] Zmierzch w literaturze, kulturze i sztuce, pod red. E. Gajewskiej, A. Matuszek i B. Tomalak, Bielsko-Biała 2014, s. 78-90,
24. Czy ja w ogóle muszę przedstawiać Kosiorowskiego?, [w:] A. Kosiorowski, Byłem geniuszem, czyli z tego co pamięta Winston Smith, Łódź 2014, s. 7-8,
25. ,,Jagody nad urwiskiem” — kobieta w lirykach Łucji Danielewskiej, ,,We Love Typo” nr 8-9, 2014, s. 2-5,
26. Doświadczenie (nie)obecności w liryce Jacka Bierezina, [w:] Doświadczenie, pod red. M. Urbańskiej, Łódź 2014, s. 61-72,
27. The experience of absence/presence in Jacek Bierezin’s poetry, [in:] The experience, ed. M. Urbańska, Łódź 2014, p. 145-156,
28. Treasures of polish literature, [w:] Tribute to polish literature, ed. M. Napiórkowska, Inverness 2014,
29. Nieczystość, zazdrość i gniew — otchłanie miłości Jana Lechonia, [w:] Literackie i artystyczne konteksty miłości, pod red. W. Pawlik–Kwaśniewskiej, D. Dźwinel, Toruń 2015, s. 224-239,
30. Jan Brzechwa — poeta w todze, ,,We Love Typo” nr 9-10, 2015, s. 2-4,
31. Patrzę na zniszczenie, co święci swe dzieło, lecz przecież nic w mym sercu nie poszło na marne — poetyckie retrospekcje Jana Lechonia, [w:] Starość i młodość w literaturze i kulturze, pod red. M. Kurana, Łódź 2016, „Analecta Literackie i Językowe”, t. V, s. 203-211,
    
32. ,,Dobry nekrolog” Jana Lechonia, [w:] Pamięć, pod red. M. Urbańskiej, Łódź 2016, s. 35-44,
33. Jan Lechon`s ,,Good Obituary”, [in:] Memory, ed. M. Urbańska, Łódź 2016, s. 87-98,
34. Powieści Anny Mostowskiej — powtórne odczytanie, Acta Universitatis Lodziensis. „Folia Litteraria Polonica” 4(34) 2016, s. 197-210,
35. Po wizycie u fryzjera — ,,Zachód słońca w Kurwidołach” Rafała Gawina, ,,We Love Typo” 12, Łódź 2016, s. 4-5,
36. Trzy i czwarta decydująca. Życiopisanie Artura Kosiorowskiego, ,,We Love Typo” 12, Łódź 2016, s. 3-4,
37. Parateksty w powieściach Anny Mostowskiej, [w:] Tekst, Pretekst, Paratekst, pod red. E. Mikuły, Łódź 2017, s. 137-148,
38. Listy prozatorskie w ,,Zabawach Przyjemnych i Pożytecznych” — autorzy, tematy, funkcje, ,,Napis”, ser. XXIII 2017, s. 54-71,
39. Między iluzją a snem. O miłosnym fatalizmie w życiu i twórczości Jana Brzechwy, [w:] Sen, marzenie, zaświaty w literaturze i kulturze, t. I, pod red. M. Kurana, Łódź 2017, s. 97-106,
40. Ryba na piasku — wojenne uchodźstwo Jana Lechonia, [w:] „A więc wojna!” — działania militarne i ich kontekst polityczno-prawny, gospodarczy-kulturowy na przestrzeni dziejów, pod red. K. Banasia i in., Łódź 2017, s. 333-342,
41. ,,Liryka mego życia” Jana Brzechwy jako podsumowanie przeszłości, [w:] Tożsamość, kultura, nowoczesność, t. II, Czas i pamięć, pod red. B. Morzyńskiej-Wrzosek i in., Bydgoszcz 2017, s. 153-165,
    
42. Obraz Jana Lechonia jako emigranta, [w:] Tekst, słowo, obraz, pod red. E. Mikuły, Łódź 2018, s. 93-106,
43. Jan Lechoń wobec romantyzmu, [w:] Tożsamość, pod red. M. Urbańskiej, Łódź 2018, s. 23-36,
44. Jan Lechoń toward Romantic period, [in:] Identity, ed. M. Urbańska, Łódź 2018, s. 93-106,
45. Praktyki magiczne w ,,Astoldzie” Anny Mostowskiej, [w:] Oświecenie nieoświecone. Człowiek, natura, magia, pod red. D. Kowalewskiej, Warszawa 2018, s. 261-273,
46. Inspiracje Jana Lechonia, [w:] Inspiracja, pod red. M. Urbańskiej, Łódź 2019, s. 51-68,
47. Wstęp do: Inspiracja, pod red. M. Urbańskiej, Łódź 2019, s. 1-7,
48. ,,Dziennik” Jana Lechonia jako zapis traumy emigranta, ,,Teologia polityczna co tydzień”, nr 10 (154): Lechoń. Poeta czasu katastrofy, 2019, s. 30-37,
49. Kręgi izolacji Jana Lechonia, ,,Slavia” časopis pro slovanskou filologii, 88, 2019, sešit 2, s. 109-126,
50. Terapia, splendor, sens bytu — praca w życiu Jana Lechonia, [w:] „Labor omnia vincit improbus”. Etos pracy w literaturze i kulturze — wybrane ujęcia, pod red. M. Kurana,
    „Analecta Literackie i Językowe”, t. X. Łódź 2019, s. 157-167,
51. Jan Lechoń przed lustrem trybunału sumienia, [w:] Lustro, pod red. M. Urbańskiej, „Analecta Literackie i Językowe”, t. XI, Łódź 2020, s. 57-78,
52. ,,Nosce te ipsum” — wprowadzenie do tomu studiów, [w:] Lustro, pod red. M. Urbańskiej, „Analecta Literackie i Językowe”, t. XI, Łódź 2020, s. 7-14,
53. Recenzja: Agnieszka Łowczanin, A Dark Transfusion: The Polish Literary Response to Early English Gothic. Anna Mostowska Reads Ann Radcliffe, Berlin 2018, ,,Wiek Oświecenia” t. 36 (2020), s. 205-211.
54. Kobiety Jana Lechonia. Ujęcie biograficzne i poetyckie, ,,Slavistična revija” 69/2021, s. 37-51.
55. ,,Nie było w domu powroza, tylko warkocze twoje” — wprowadzenie do lektury, [w:] Jan Brzechwa, Wiersze miłosne, wstęp i oprac. edyt. Monika Urbańska i Jowita Podwysocka-Modrzejewska, Łódź 2021, Wydawnictwo UŁ, s. 11-20.
56. ,,Matka Boska Częstochowska” Jana Lechonia, [w:] ,,Tam Twoje serce, kędy skarb przebywa”, Jasna Góra. Skarbiec kultury polskiej i europejskiej, red. A. Czajkowska, E. Mika, Częstochowa 2021, s. 319-332.
57. Monika Urbańska, Anna Mostowska - Prekursorka romantyzmu, [w:] Anna Mostowska, Moje rozrywki. Powieści, red. J. Ławski, Białystok 2022, Wydawnictwo Prymat, s. 15-39. SBN 978-83-7657-371-7.
58. Jan Lechoń i Mieczysław Grydzewski – współpraca i przyjaźń , ,,Archiwum Emigracji”, z. 1 (31) 2023, s. 499–528. 
    
59. Obcy i maska — o wierszu ,,Erynie” Jana Lechonia, [w:] Czytanie Lechonia, pod red. W. Lewandowskiego i J. Osińskiego, Kraków 2022, s.181-198,
60. Jana Lechonia twarz i maska. W oparciu o Tischnerowskie doświadczenie prawdy i tożsamości, ,,Studi Slavistici” XX 2023, 1, s. 21-38.
61. Przemilczanie i cisza jako elementy konstrukcji ,,Dziennika” Jana Lechonia, ,,Slavia” časopis pro slovanskou filologii 92, 2023, 3, s. 287-300,
62. Exegi monumentum Jana Brzechwy, [w:] J. Brzechwa, Wiersze o śmierci, wstęp i oprac. edyt. M. Urbańska i J. Podwysocka, Łódź 2023, s. 9-24.