- Mapa Koron Drzew, opracowana i przetestowana dla Warszawy jest gotowym rozwiązaniem, które można z powodzeniem wdrażać w innych miastach - dr hab. Dominik Kopeć, prof. UŁ z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego.- dr hab. Dominik Kopeć, prof. UŁ z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego.
Miejski serwis mapowy, zakładka Zieleń.
Pierwsza w Polsce Mapa
Nowatorski projekt pt. "Opracowanie i dostarczenie kompleksowej Mapy Korony Drzew w wersji numerycznej dla obszaru miasta stołecznego Warszawy" realizuje konsorcjum MGGP Aero Sp. z o.o. (lider), Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Warszawski oraz firma Definity Sp. z o.o.
- Do naukowców z Uniwersytetu Łódzkiego należało zebranie części naziemnych danych referencyjnych do budowy modeli klasyfikacji drzew i oceny ich kondycji zdrowotnej. Poza mną w projekcie pracują jeszcze: moja doktorantka Agata Zakrzewska, oraz dwie absolwentki Uniwersytetu Łódzkiego, dr Justyna Wylazłowska i dr Anna Halladin-Dąbrowska (aktualnie pracujące w MGGP Aero) - dr hab. Dominik Kopeć, prof. UŁ z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego.
Obecnie w Mapie Koron Drzew znajdziemy drzewa z północno-zachodniej części miasta. Do końca bieżącego roku obejmie ona swym zasięgiem całe miasto.
Nowe narzędzie jest kompleksową bazą danych, która ma służyć urzędnikom i mieszkańcom. Zobaczymy w niej powierzchnię zajmowaną przez krzewy i drzewa. Sprawdzimy, jakie jest ich rozmieszczenie oraz zasięg koron, a także możemy posortować drzewa na podstawie gatunków.
Dostępna jest również mapa klas defoliacji (określa ubytek powierzchni liści w koronie), mapa klas przebarwień i mapa prezentująca wskaźnik obrazujący wigor roślin.
Na podstawie mapy kondycji biologicznej możemy na przykład zauważyć, że wiele drzew w pobliżu ulic jest w o wiele gorszym stanie, niż te rosnące na miejskich podwórkach czy w parkach.
Jak powstawała Mapa?
Mieszkańcy miast chcą być na bieżąco informowani o stanie zieleni miejskiej. Chodzi o wiedzę, gdzie rozmieszczone są drzewa, w jakiej są kondycji, które przeznacza się do wycinki i z jakich powodów, gdzie planowane są nowe nasadzenia.
Tymczasem nawet duże, dobrze zorganizowane miasta, mają trudności z wykonaniem inwentaryzacji zieleni za pomocą tradycyjnych metod. Wynika to z przyczyn obiektywnych: bardzo dużej liczby drzew w miastach, ograniczonego dostępu do terenów prywatnych, szybkich zmian jakie zachodzą w tych zasobach. Z pomocą przychodzi teledetekcja.
Teledetekcja to dziedzina nauk technicznych, zajmująca się pozyskiwaniem i przetwarzaniem danych uzyskanych na podstawie rejestracji odbitego lub emitowanego promieniowania elektromagnetycznego z wykorzystaniem specjalistycznych sensorów, np. kamer hiperspektralnych.
Do analizy drzew w Warszawie wykorzystano samolot, na pokładzie którego były zamontowany skaner laserowy (dane w trójwymiarze) i kamery hiperspektralne rejestrujące obraz w zakresie promieniowania widzialnego i podczerwieni. Dane, po analizie, zostały udostępnione w czterech warstwach i przynoszą informację o gatunku drzewa i jego stanie zdrowotnym, w sposób szybki i szczegółowy. Dzięki teledetekcji w latach 2018-2020 zinwentaryzowano cały obszar administracyjny Warszawy, tj. 517 km2.
Co jeszcze umożliwia Mapa Koron Drzew?
Dzięki Mapie można lepiej planować nasadzenia, dobierać bardziej precyzyjnie gatunki drzew i krzewów, ale także przeznaczać tereny pod inwestycje miejskie, planować lokalizację infrastruktury.
Drzewa w miastach są szczególnie narażone na nadmierne zasolenie gleby, wysokie temperatury, brak wody, uszkodzenia mechaniczne czy zanieczyszczenie powietrza. Dzięki teledetekcji możemy wyłapać pierwsze etapy pogarszającej się kondycji drzew, zanim jeszcze pojawią się oznaki widoczne gołym okiem. Umożliwia to podjęcie na czas przemyślanych działań pielęgnacyjnych i poprawę kondycji drzew, zanim dojdzie do utraty liści, a w konsekwencji, do ich zamarcia.
Ponadto dzięki informacjom o przynależności gatunkowej i kondycji wszystkich drzew można szacować koszty i czasochłonność przyszłych prac pielęgnacyjnych i wycinkowych, ocenić ryzyko wykrotów i złamań i przewidzieć poziom strat w drzewostanie przy wystąpieniu gwałtownych zjawisk pogodowych.
Obecnie na terenie Warszawy rośnie około dziewięciu milionów drzew. Ze względu na historię miasta, kondycja części z nich pozostawia wiele do życzenia. Zwłaszcza zaraz po wojnie posadzono wiele z nich, chcąc szybko uzupełnić ubytki. W niektórych dzielnicach nie było wówczas w ogóle terenów zielonych. Sadzono gatunki krótkowieczne i podatne na uszkodzenia, bo zwykle one rosną najszybciej. Do takich drzew należą między innymi klony srebrzyste, topole i jesiony pensylwańskie. Starszych drzew gatunków określanych jako długowieczne - czyli dębów, lip, klonów i jesionów - też nie brakuje, ale w warunkach miejskich ich przeżywalność skraca się.
Warszawa jako pierwsze miasto w Polsce, a także jedno z pierwszych miast na świecie, wdrożyła zarządzanie zielenią miejską wykorzystując do tego teledetekcję.
Uniwersytet Łódzki to jedna z największych polskich uczelni. Misją UŁ jest kształcenie wysokiej klasy naukowców i specjalistów w wielu dziedzinach humanistyki, nauk społecznych, przyrodniczych, ścisłych, nawet medycznych. UŁ współpracuje z biznesem, zarówno na poziomie kadrowym, zapewniając wykwalifikowanych pracowników, jak i naukowym, oferując swoje know-how przedsiębiorstwom z różnych gałęzi gospodarki. Uniwersytet Łódzki jest uczelnią otwartą na świat - wciąż rośnie liczba uczących się tutaj studentów z zagranicy, a polscy studenci, dzięki programom wymiany, poznają Europę, Azję, wyjeżdżają za Ocean. Uniwersytet jest częścią Łodzi, działa wspólnie z łodzianami i dla łodzian, angażując się w wiele projektów społeczno-kulturalnych.
Zobacz nasze projekty naukowe na https://www.facebook.com/groups/dobranauka/
Materiał źródłowy: dr. hab. Dominik Kopeć, prof. UŁ, dr Justyna Wylazłowska Redakcja: Centrum Promocji UŁ