Profesor dr hab. Maria Ławrynowicz ukończyła studia biologiczne na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Łódzkiego. Promotorem jej pracy magisterskiej z geobotaniki (1966) i doktorskiej z mykosocjologii (1971) był prof. Jakub Mowszowicz. W 1984 r. uzyskała stopień doktora habilitowanego, a w 1994 r. tytuł naukowy profesora. Pracę w Katedrze Systematyki i Geografii Roślin UŁ rozpoczęła w 1965 r. jeszcze jako studentka i pracowała tam do przejścia na emeryturę w 2013 r. Jej nauczycielami byli Jakub Mowszowicz, Alina Skirgiełło (UW) i Władysław Wojewoda (UJ, PAN). Była kierownikiem: Pracowni Mykologii w Katedrze Botaniki (1986–1993), Zakładu Mykologii (1993–2013) oraz Katedry Algologii i Mykologii. Przez dwadzieścia lat kierowała Studium Doktoranckim Ekologii i Ochrony Środowiska UŁ.

Badania prof. Ławrynowicz dotyczą: taksonomii, ekologii i mykogeografii europejskich gatunków grzybów podziemnych z rzędów Endogonales, Elaphomycetales i Tuberales i rodzaju Cenococcum; wyznaczenia północnej granicy występowania trufli w Europie; różnorodności gatunkowej grzybów wielkoowocnikowych terenów miejskich Łodzi; wyróżnienia strefowości i rozmieszczenia grzybów mykoryzowych, saprotroficznych, pasożytniczych w ekosystemach obszarów zurbanizowanych; udziału grzybów makroskopowych w zbiorowiskach leśnych Polski Środkowej, Jurajskiego Parku Krajobrazowego i Rezerwatu Biosfery „Bory Tucholskie”; monitoringu mykologicznego w dąbrowach Europy (projekt czesko-polsko-włoski w ramach programu Copernicus, w którym kierowała pracą siedmiu podzespołów w Polsce).

Na szczególne podkreślenie wśród dokonań prof. Ławrynowicz zasługuje stworzenie warsztatu badań mykologicznych w zakresie grzybów makroskopowych w Uniwersytecie Łódzkim (jest promotorem dziesięciu rozpraw doktorskich i osiemdziesięciu siedmiu magisterskich) oraz rozwinięcie w zakresie tej problematyki bardzo ożywionej współpracy międzynarodowej. Profesor Ławrynowicz utworzyła jedną z największych w Europie współczesnych kolekcji (fungarium) około dwóch tysięcy gatunków grzybów podziemnych. Jest autorką lub współautorką ponad dwustu publikacji z zakresu mykologii i botaniki o charakterze taksonomicznym, florystycznym, fungistycznym, sozologicznym i z zakresu ochrony przyrody, zwłaszcza ochrony zagrożonych i rzadkich gatunków grzybów.

W latach 2002–2013 Pani Profesor pełniła funkcję redaktora naczelnego czasopisma naukowego „Acta Mycologica”. Była lub jest członkiem Rad Redakcyjnych: „Botanica Lithuanica”, „Wiadomości Botanicznych”, „Acta Societatis Botanicorum Poloniae”, „Biodiversity Research and Conservation”, „Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica”.
Profesor Maria Ławrynowicz uczestniczy w społecznym ruchu naukowym, m.in. w Polskim Towarzystwie Botanicznym, Łódzkim Towarzystwie Naukowym oraz Polskim Towarzystwie Mykologicznym. Uczestniczyła w strukturach organizacji nauki, m.in. w Komitecie Ochrony Przyrody PAN i Komitecie Botaniki PAN. Od 2004 r. jest członkiem Państwowej Rady Ochrony Przyrody. Była organizatorką 47. Zjazdu PTB (1986). W 1992 r. z okazji 500-lecia odkrycia Ameryki, współorganizowała w Uniwersytecie Łódzkim ogólnopolską konferencję połączoną z wystawą „Rośliny pochodzenia amerykańskiego zadomowione w Polsce”. 

Prof. Ławrynowicz odbyła liczne staże oraz wizyty naukowe w ośrodkach botanicznych i mykologicznych w Niemczech, Wielkiej Brytanii, Francji, Hiszpanii i Meksyku. Prowadzi międzynarodową współpracę naukową m.in. z International Mycological Association, International Union for Conservation of Nature (IUCN), Commision of Fungal Conservation, European Concil for Conservation of Fungi (w latach 1995–1999 przewodnicząca tej Rady). Jej ranga europejskiego mykologa została uznana również przez nadanie nowemu rodzajowi grzybów nazwy Lawrynomyces z rzędu Hymenochaetales).

Za działalność naukową i organizatorską prof. Ławrynowicz została wyróżniona członkostwem honorowym: Europejskiego Towarzystwa Mykologicznego, Polskiego Towarzystwa Botanicznego, Polskiego Towarzystwa Mykologicznego, tytułem Honorowego Redaktora czasopisma „Acta Mycologica”. Posiada prestiżowe w naukowym środowisku przyrodników odznaczenia: Medal im. Władysława Szafera (1992), Medal im. Bolesława Hryniewieckiego (2007), Medal Europejskiego Towarzystwa Mykologicznego (2019). Za dokonania naukowe otrzymała także trzykrotnie nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz kilkakrotnie nagrody Rektora UŁ. Została wyróżniona m.in. Honorową Odznaką Miasta Łodzi, Złotą Odznaką UŁ, Złotą Odznaką LOP. Posiada też odznaczenia państwowe: Medal Komisji Edukacji Narodowej, Złoty Krzyż Zasługi i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Ważnym obszarem działalności prof. Ławrynowicz jest Jej wyjątkowa aktywność w zakresie ochrony przyrody oraz upowszechniania wiedzy mykologicznej. Jedną z zasług Pani Profesor jest przedstawienie w 1983 r. listy dwudziestu trzech gatunków do objęcia ich ochroną prawną w Polsce. Propozycja ta stała się podstawą wydania rozporządzenia w sprawie gatunkowej ochrony grzybów, a Polska stała się pierwszym na świecie krajem, który objął ochroną gatunkową grzyby. Wspólnie z prof. Władysławem Wojewodą opracowała „Czerwoną listę grzybów wielkoowocnikowych zagrożonych w Polsce” (1986, 1992, 2006). Jest autorką licznych publikacji popularnonaukowych, prelekcji, wystaw i wystąpień medialnych na temat ochrony grzybów oraz kultury grzybobrania. Cieszy się dużym uznaniem i autorytetem naukowym.


Oprac. Prof. Andrzej Grzywacz (SGGW)