Doktor hab. prof. nadzw. UŁ Ryszard Bolesław Nazarski urodził się 11 sierpnia 1951 r. w Łodzi. Świadectwo dojrzałości uzyskał w 1969 r. w III Liceum Ogólnokształcącym im. T. Kościuszki w Łodzi. Studia na kierunku chemicznym Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Łódzkiego ukończył 30 czerwca 1975 r. Pracę magisterską pt. Próby cykloaddycji dwuchloroketenu do niektórych alkinów wykonał pod kierunkiem doc. dr. hab. R. Skowrońskiego w Zakładzie Chemii Barwników Instytutu Chemii UŁ. Należy podkreślić, że od czwartego roku studiów realizował indywidualny tok studiów poszerzony o spektroskopię II oraz biochemię.

Magister Ryszard Nazarski został zatrudniony 1 października 1975 r. w macierzystym Zakładzie, na stanowisku asystenta, a po roku jako starszy asystent. Swoją uwagę skierował na nasycone heterocykle zatłoczone sterycznie. We wrześniu 1983 r. obronił rozprawę doktorską pt. Synteza i badania konformacyjne 2,2,5,5-tetrametylopodstawionych pochodnych oksolanu i azolidyny, której promotorem był prof. dr hab. R. Skowroński. 1 października 1983 r. został przyjęty na etat adiunkta w  Zakładzie Chemii Organicznej Instytutu Chemii. W latach 1985–1986 odbył ośmiomiesięczny staż podyplomowy dotyczący syntezy organicznej w zespole prof. G. Descotesa (Université Claude Bernard Lyon 1 – ESCIL, Francja). Szczególnie cenne doświadczenie nabył jednak podczas dwóch pobytów w Justus-Liebig-Universität (1992 – sześć tygodni, 1993 – cztery tygodnie, Giessen, Niemcy), w trakcie których, odbywając staż w pracowni NMR kierowanej przez dr. H. O. Kalinowskiego, prowadził obliczenia teoretyczne (Gaussian 92) pod opieką dr. H. P. Reisenauera.

Z dniem 1 października 1995 r. przeszedł na etat naukowo-techniczny. Uwolniony od zajęć dydaktycznych zaczął uczyć się różnych metod i aspektów modelowania molekularnego oraz obliczeniowej spektroskopii NMR z użyciem pakietu Gaussian 98/03. Znalazł w ten sposób swoistą niszę naukową, w ramach której powstało kilka publikacji eksperymentalno-teoretycznych. Na uwagę zasługuje analiza widm NMR serii tetrazamakrocykli badanych w zespole prof. A. Grzejdziaka oraz cykl prac strukturalnych dotyczących związków heterocyklicznych otrzymanych w zespole prof. S. Leśniaka. Z chwilą utworzenia wydziałowej Pracowni Spektroskopii Molekularnej wszedł w jej skład osobowy (od 1 października 2008 r.).

W czerwcu 2011 r. zakończył proces habilitacyjny, uzyskując stopień naukowy dr hab. nauk chemicznych w ramach specjalności fizyczna chemia organiczna. 1 października 2011 r. został zatrudniony na etacie naukowo-dydaktycznym jako profesor UŁ. Tym samym rozpoczął karierę samodzielnego pracownika nauki, chociaż już wcześniej prowadził samodzielną działalność naukową, co umożliwiło mu tak spektakularny awans. Z uwagi na coraz bardziej podobną tematykę badawczą, trzy lata później zdecydował się na wzmocnienie składu Katedry Chemii Teoretycznej i Strukturalnej, która od 1 października 2017 r. stała się częścią Katedry Chemii Fizycznej Wydziału Chemii.

Jest autorem lub współautorem trzydziestu sześciu prac oryginalnych (w tym trzydziestu pięciu z listy JCR), jednego rozdziału w monografii, siedmiu patentów, pięćdziesięciu siedmiu komunikatów na konferencjach krajowych i trzydziestu trzech na międzynarodowych. Od lat prowadzi współpracę międzyuczelnianą w Łodzi (Uniwersytet Medyczny), w kraju (Śląska Akademia Medyczna, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet w Białymstoku) i za granicą [Tallinn University of Technology (Estonia)], czego owocem są wspólne doniesienia konferencyjne oraz oryginalne publikacje, co było ważne także dla Wydziału.

W ramach działalności naukowo-dydaktycznej był opiekunem/promotorem dziesięciu prac magisterskich. Prowadził wykłady nt. Zastosowań metod spektroskopowych w  analizie strukturalnej złożonych produktów naturalnych oraz Elementów chemii obliczeniowej. Popularyzował zarówno NMR, jak i  Wydział Chemiczny UŁ na sześciu edycjach Festiwalu Nauki, Techniki i Sztuki w Łodzi (2003–2008). Recenzował czterdzieści siedem prac przedkładanych redakcjom angielskojęzycznych czasopism chemicznych. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Chemicznego od 1988 r.

Dużo istotniejsza była jego działalność organizacyjna. Ma szczególne zasługi w utworzeniu Pracowni NMR Katedry Chemii Organicznej (Varian Gemini 200, 200 MHz), którą zorganizował wspólnie z dr. M. Taszem na przełomie 1989/1990. W latach 1990–2008 był jej opiekunem i nieformalnym kierownikiem, co niekiedy sprowadzało się do spędzania całych weekendów na uczelni jako asysta serwisanta aparatury. Pracował także przy projektowaniu oraz organizacji Pracowni Spektroskopii Molekularnej (Bruker Avance III, 600 MHz) działającej obecnie przy Katedrze Chemii Organicznej, dla potrzeb której opracowywał m.in. wniosek o finansowanie zakupu spektrometru oraz dokumentację przetargową. Przed wyborem producenta nowej aparatury wizytował latem 2008 r. dwa pokazowe laboratoria NMR firmy JOEL (Japonia) oraz firmy Varian (USA) zlokalizowane w rejonie Londynu. Szalenie konkurencyjna cena, za którą producenci z Japonii chcieli sprzedać swój 600 MHz spektrometr, skłoniła dwóch pozostałych dostawców (Varian, Bruker) do obniżenia ceny do tego samego poziomu. Należy także nadmienić, że dr Nazarski stworzył pierwszą wersji strony WWW Katedry Chemii Organicznej.

Przedstawiona działalność naukowa, a zwłaszcza organizacyjna dr. hab. Nazarskiego przyczyniła się do istotnego podniesienia poziomu badań naukowych prowadzonych na Wydziale Chemii UŁ, których jakość w dużej mierze zależy od zastosowanego instrumentarium. Widma NMR wykonane w silnym polu magnetycznym są kluczowe dla wszelkich prac z zakresu chemii organicznej. Tak samo istotne są wyniki obliczeniowej spektroskopii NMR dla interpretacji i przewidywania widm tego typu. Wszystko to przełożyło się bez wątpienia na wyższy poziom publikacji naukowych dużej części pracowników Wydziału.

Doktor hab. Nazarski otrzymał nagrodę Ministra NSWiT za pracę doktorską (1984), Złotą Odznakę UŁ (1997), nagrody Rektora za cykl publikacji (trzy zespołowe – 1979, 2001, 2016 oraz jedną indywidualną – 2014), Medal Złoty za Długoletnią Służbę (2014) oraz Medal „Uniwersytet Łódzki w Służbie Społeczeństwu i Nauce” (2017).

Należy wspomnieć, że przez kilka lat szkolnych udzielał się społecznie w Łódzkim Oddziale PTTK. Po 1969 r. skierował się ku turystyce akademickiej, biorąc czynny udział w życiu i imprezach Studenckiego Klubu Turystycznego PTTK-ZSP „W Siną Dal” przy Uniwersytecie Łódzkim. Jego specjalnością były nocne marsze na orientację. W złazach i rajdach organizowanych przez Klub licznie uczestniczyli koleżanki i koledzy z kierunku chemicznego. Po ukończeniu studiów zasiadał w Komisji Pieszej Oddziału Akademickiego PTTK w Łodzi. Za swoją aktywność na polu turystyki został odznaczony w 1978 r. Srebrną Honorową Odznaką PTTK. W roku 1982 zrezygnował z dalszej działalności tego typu, poświęcając się całkowicie badaniom naukowym. Jego inną wielką pasją oprócz turystyki (zwłaszcza górskiej) były i są nadal komputery oraz ich historia.


Oprac. dr hab. Andrzej Jóźwiak, prof. UŁ