PYTAJNIK
PRZESTRZEŃ ZACIEKAWIENIA
otwiera się 20 maja 2023 r. o godz. 16.00 w Galerii Uniwersytetu Łódzkiego Wozownia 1/5 (ul. Franciszkańska 1/5). Instalację można zwiedzać do 15 czerwca 2023 r.
- od poniedziałku do piątku w godz. 11.00–18.00
- w soboty w godz. 13.00–18.00
W dniach 13-15 czerwca galeria otwarta w godz. 14.00-18.00.
Galeria będzie nieczynna 22, 24 maja i 8 czerwca.
ZAPLANUJ WIZYTĘ
Grupy szkolne zapraszamy do aktywności i interakcji w przestrzeni galerii Wozownia 1/5 oraz parku wokoło. Oprócz interaktywnych działań w PYTAJNIKU możecie w tej wyjątkowej przestrzeni zaplanować różne zajęcia. Zainteresowane osoby zapraszamy do bezpośredniego kontaktu w celu omówienia szczegółów.
Skontaktuj się z nami mailowo, wspólnie ustalimy termin wizyty.
Zgłoszenia przyjmuje Jolanta Sławińska-Ryszka z Centrum Komunikacji i PR UŁ, e-mail: jolanta.slawinska@uni.lodz.pl
WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE
Warsztat kierowany jest do nauczycieli wszystkich przedmiotów, a także wychowawców i pedagogów, którzy na co dzień pracują z dziećmi i młodzieżą. Celem spotkania jest zapoznanie kursantów z dociekaniami filozoficznymi – inspirującą i wpisującą się w nowoczesne trendy edukacyjne metodą.
Warsztaty dociekań filozoficznych wyrabiają u podopiecznych nawyk samodzielnego i krytycznego myślenia, wyrażania przemyślanych sądów i opinii, a także wrażliwości moralnej. Ponadto rozwijają one empatię, akceptację oraz postawę otwartości wobec innych, czyli kompetencje miękkie, które są wskazywane jako cele kształcenia ogólnego na wszystkich poziomach edukacji. Kompetencje te pojawiają się również jako oczekiwany efekt wielu zajęć.
Zdalne nauczanie w okresie pandemii spowodowało znaczące braki w tym obszarze. Warsztaty z dociekań filozoficznych są metodą o dużym potencjale wychowawczym, stąd jej użycie może przyczynić się do poprawy tego stanu rzeczy.
Zajęcia poprowadzi prof. Aldona Pobojewska – autorka książki „Edukacja do samodzielności. Warsztaty z dociekań filozoficznych. Teoria i metodyka”. Badaczka ta na co dzień związana z Instytutem Filozofii UŁ, posiadająca długoletnie doświadczenie w pracy tą metodą z ludźmi w różnym wieku.
- 29 maja 2023 r. (poniedziałek) godz. 17.00, czas trwania: 90–120 min.
- miejsce warsztatów: Wozownia 1/5, Franciszkańska 1/5
- liczba miejsc: 20 (decyduje kolejność zgłoszeń – prosimy o informację w przypadku ewentualnej rezygnacji z udziału)
- zapisy: marta.szymczyk@uni.lodz.pl
- warsztat bezpłatny
- aktualność
Dzisiejsza szkoła sygnalizuje nam silną potrzebę zmiany. Widzimy, jak istotne stają się takie kwestie jak rozwijanie kompetencji miękkich, myślenia krytycznego, czy chociażby twórczego rozwiązywania problemów. Pojawiają się jednak pytania:
- Czy jest w szkole na to miejsce i przestrzeń?
- Czy współczesna edukacja zapewnia nam odpowiednie warunki do nabywania i rozwijania powyższych umiejętności?
- Czy nauczyciele są odpowiednio przygotowani do wspierania podopiecznych w tym zakresie?
Bywa różnie, jednak warto pochylić się nad możliwościami, jakie mamy lub mieć możemy. Jedną z nich jest sięganie do zagadnień oraz osiągnięć pedagogiki twórczości, która odpowiada na wiele pytań dotyczących tworzenia i rozwijania postawy twórczej – nie tylko u dzieci i młodzieży, lecz także dorosłych.
Zapraszamy nauczyciel(k)i oraz wszystkich, którzy studiują kierunki pedagogiczne (i nie tylko!), na spotkanie poświęcone rozwijaniu kreatywności, twórczości i mądrości. Miło będzie nam również gościć tych, którym bliskie jest zaciekawienie oraz odkrywanie świata wraz z dziećmi i młodzieżą.
Naszymi gośćmi będą:
- prof. dr hab. Krzysztof Szmidt – dr hab. nauk społecznych, profesor zwyczajny w Uniwersytecie Łódzkim, kierownik Katedry Edukacji Artystycznej i Pedagogiki Twórczości. Zajmuje się badaniem problemów wychowania do twórczości, pomocy w rozwoju i psychoedukacji oraz animacji społeczno-kulturalnej. Prekursor pedagogiki pozytywnej.
- prof. Roman Leppert – pedagog, profesor nauk społecznych, związany z Uniwersytetem Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, twórca fenomenu edukacyjnego „Akademickiego Zacisza”, które łączy świat akademicki z praktyką.
Rozmowę poprowadzi Marta Szymczyk – nauczycielka, pedagożka szkolna, aktywistka społeczna. Autorka bloga edukacyjnego „Nieszablonowa pedagożka”.
- 30 maja 2023 r. (poniedziałek) godz. 17.00
- miejsce spotkania: Wozownia 1/5, ul. Franciszkańska 1/5 w Łodzi
- wstęp bezpłatny
- aktualność
Studenckie Koło Naukowe „ACoTo?” przy Katedrze Pedagogiki Wieku Dziecięcego wraz z honorowym członkiem – Panem Pytajnikiem – zaprasza dzieci (rekomendowany wiek: 6– 9 lat) wraz z opiekunami na maraton ciekawości, w którym zastanowimy się, co może budzić zdziwienie, o co można zapytać drzewo, kto mieszka w Gdybach i czy naprawdę ten, kto pyta, nie błądzi.
Działania warsztatowe czerpią z koncepcji treningu twórczego myślenia pytajnego, który nawiązuje do trzech rodzajów zdolności. Uczestnicy będą zatem wspólnie:
- poszukiwać okazji do zdziwienia, z którego mogą zrodzić się dobre, twórcze pytania
- ćwiczyć umiejętność stawiania pytań różnego typu,
- korzystać z fantazji i intuicji, stawiać odważne hipotezy i zastanawiać się „co by było, gdyby...?”.
Prowadzenie: Studenckie Koło Naukowe „ACoTo?”
- 3 czerwca 2023 r. (sobota) godz. 16.00–18.00
- rekomendowany wiek dzieci, które będą uczestniczyć w warsztatach: 6– 9 lat
- Miejsce: Wozownia 1/5 i park pałacu Biedermanna, ul. Franciszkańska 1/5 w Łodzi
- Liczba miejsc: 24 (+ 24 opiekunów)
- wydarzenie bezpłatne
- zapisy: https://forms.office.com/e/86bRCkWMUR
- aktualność
W poniedziałek (5 czerwca) o godz. 17.00 w uniwersyteckiej Galerii Wozownia 1/5 rozpocznie się akcja artystyczno-edukacyjna studentów i studentek z ASP, która przybliża wciąż zbyt słabo rozumianą sztukę współczesną. Z pomocą przyjdzie dziesięć rekwizytów edukacyjnych, które zostaną zaprezentowane w działaniu.
Studenci i studentki II drugiego roku studiów I stopnia na Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi na kierunku edukacja artystyczna w aakresie sztuk Plastycznych zapraszają do rozGRYwek, zabaw o SZTUCE WSPÓŁCZESNEJ przy użyciu autorskich rekwizytów edukacyjnych.
Sztuka współczesna – zwłaszcza ta, która dzieje się teraz – wydaje się najbardziej adekwatnie opowiadać na potrzeby, pytania i niepokoje współczesnego człowieka. Powinna być też najlepiej rozumiana przez teraz doświadczających jej odbiorców i odbiorczynie, którzy bywają znużeni w bieżących kontekstach. Dlaczego jednak nie zawsze tak się dzieje? I czy można to zmienić?
W poszukiwaniu odpowiedzi na te pytania pomocne będą prezentowane podczas akcji rekwizyty edukacyjne „artystyczni tłumacze sztuki”, które wychodzą poza utarte schematy i praktyki dydaktyczne. Są poszukiwaniem innego, nowego kontaktu z odbiorcami i odbiorczyniami sztuki. Rama zabawy i gry poprzez ludyczność zmienia nastawienie, zaciekawia, angażuje i otwiera na potencjalne różne rozumienia i pozwala dzielić się nimi.
Dziesięć rekwizytów edukacyjnych zostanie zaprezentowanych w działaniu, a nad zabawą będą czuwać ich autorzy i autorki – otwarci na pytania dotyczące GRY i SZTUKI.
INFORMACJE O WYDARZENIU
- start: 5 czerwca 2023 r. (poniedziałek) godz. 17.00
- miejsce spotkania: Wozownia 1/5, ul. Franciszkańska 1/5 w Łodzi
- czas trwania: 90 min.
- wiek: bez ograniczeń
- nie trzeba się znać na sztuce!
AUTORZY REKWIZYTÓW ARTYSTYCZNO-EDUKACYJNYCH
- Adamczyk Michał
- Karalko Anastasiya
- Kowalczyk Paulina
- Malinowska Adrianna
- Lewandowska Klementyna
- Polak Michał
- Rudnicka Agnieszka
- Saroka Hanna
- Słomińska Gabriela
- Zhuk Anna
Opieka merytoryczna: dr hab. Barbara Kaczorowska.
GENEZA PROJEKTU
Jakie cele wyznaczane są w edukacji w XXI wieku? Co jest najważniejsze w jej realizacji? Jakich kompetencji oczekuje się w efekcie procesu edukacyjnego? Odpowiedzi na te oraz inne pytania, ważne w kontekście wyzwań nowoczesności, można znaleźć w książkach serii „Edukacja dla mądrości” Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego.
Dwie z nich stały się kanwą projektu artystyczno-edukacyjnego „PYTAJNIK, przestrzeń zaciekawienia”. Pierwsza to książka prof. Krzysztofa J. Szmidta i prof. Elżbiety Płóciennik „Myślenie pytajne. Teoria i kształcenie”, druga – „Edukacja do samodzielności. Warsztaty z dociekań filozoficznych. Teoria i metodyka” publikacja prof. Aldony Pobojewskiej.
PRZESTRZEŃ DLA MYŚLENIA PYTAJNEGO
W oparciu o naukowe zagadnienia i treści wybrane z wymienionych wyżej książek została przygotowana przestrzeń, w której w twórczy sposób przedstawiono różnorodne aspekty myślenia pytajnego. PYTAJNIK umożliwia dogłębne zapoznanie się z myśleniem pytajnym oraz jego zastosowaniem w procesach kreatywnych i w filozoficznych dociekaniach. Uczestnictwo w projekcie uzmysławia nam, że kluczowa w rozpoczęciu i rozwoju rozumowania jest umiejętność stawiania pytań – przede wszystkim tych problemowych.
Zdolność dostrzegania problemów, uznanie wagi pytania i umiejętność formułowania go nie tylko warunkują zaistnienie całego procesu intelektualnych poszukiwań, ale są też niezbędne na jego dalszych etapach, na których rozwiązuje się problemy cząstkowe, przeformułowuje problem wyjściowy (Szmidt 2003) i modyfikuje odpowiedzi, będące punktem wyjścia dla nowych pytań. Spirala pytań i odpowiedzi (tzw. koło, krąg hermeneutyczny) stanowi strukturę wszelkiego rozumienia, interpretacji i rozmowy (Gadamer 2004: cz. II, rozdz. II). Można więc powiedzieć, że poznawanie świata przez człowieka i refleksyjne odniesienie się do pozyskanej wiedzy, a w konsekwencji tego rozsądne indywidualne działanie, w dużej mierze zależą od umiejętności zadawania sensownych pytań, co czyni tę umiejętność „najważniejszym narzędziem intelektualnym człowieka” (Postman 2001: 174)
pisze Aldona Pobojewska w „Edukacji do samodzielności…”.
RÓŻNORODNOŚĆ I WSPÓŁPRACA W PRAKTYCE
Projekt PYTAJNIK powstał w zgodzie z wartościami Uniwersytetu Łódzkiego. Koncepcja i treści zostały opracowane przez zespół praktyków o różnych doświadczeniach zawodowych i zapleczu intelektualnym, a dzięki zastosowaniu metody design thinking i ścisłej współpracy, stworzono szczególną instalację, której można doświadczać wielozmysłowo, swobodnie ją eksplorować i wejść w interakcję, korzystając z przygotowanych zadań, haseł i cytatów zaczerpniętych z wybranych publikacji.
(…) pytanie jest swoistą definicją problemu (sytuacji problemowej), w pewien sposób wieńczy niepokój poznawczy, który towarzyszy człowiekowi w zetknięciu z czyś nieznanym, zagadkowym, trudno wytłumaczalnym. (…) Wydaje się zatem, że formułowanie i reformułowanie pytań, zwłaszcza pytań odkrywczych (twórczych), stanowi istotną część procesu określanego jako problem finding. Stanowi również ważną część procesu twórczego w najróżniejszych dziedzinach kreatywności oraz istotną sprawność myślenia refleksyjnego i krytycznego, a także – mądrości
piszą Krzysztof J. Szmidt i Elżbieta Płóciennik w publikacji „Myślenie pytajne. Teoria i kształcenie”.
Kreatywność nie jest wyłącznie domeną sztuki. To, jak twierdzi Krzysztof Szmidt, zdolność człowieka do generowania nowych i wartościowych wytworów, zadawania twórczych pytań, wprowadzania zmian i przełamywania stereotypów. Choć w PYTAJNIKU zastosowaliśmy proste materiały i oszczędne środki, to całość jest estetycznie spójna. Można ją odtworzyć w zasadzie w dowolnym miejscu i przedstawić w jej ramach wybrane zagadnienie. Udało nam się zatem zrealizować edukacyjny projekt, który jest estetyczny, dostępny i umożliwia analizę rozmaitych kwestii
podsumowuje Jolanta Sławińska-Ryszka, autorka koncepcji PYTAJNIKA.
NIE MOŻNA PENETROWAĆ RZECZYWISTOŚCI
I TWÓRCZO MYŚLEĆ BEZ UMIEJĘTNOŚCI STAWIANIA PYTAŃ*
„Czym właściwie się tu zajmujemy? Z kim i jak »to« zrobić? Te pytanie towarzyszyły nam w procesie pracy nad projektem PYTAJNIK, przestrzeń zaciekawienia. O sam tytuł też długo zadawaliśmy sobie pytania. I właściwie to przez cały czas zadawaliśmy sobie pytania o pytania.
Korzystając z różnorodnych narzędzi warsztatowych i kreacyjnych, prostych rozwiązań oraz tropów zawartych w publikacjach, stworzyliśmy tytułową przestrzeń zaciekawienia. Zaprasza ona do interakcji i twórczych aktywności zarówno dzieci, jak i dorosłych. Wspólnie i na różne sposoby pozwala doświadczyć, czym są dociekania filozoficzne i myślenie pytajne oraz jak mogą owocować w edukacji.
Wierzymy też, że PYTAJNIK ma szansę, by stać się inspiracją do podejmowania podobnych działań w szkole, że metody edukacji twórczej mogą być wsparciem, „drogą ewakuacyjną” dla edukacji formalnej na dowolnym poziomie nauczania.
Zachęcamy do dziwienia się, dociekania, zadawania pytań, udzielania odpowiedzi, ponownego dziwienia, stawiania kolejnych pytań i dalszego dociekania. Obszar działań to nie tylko przestrzeń galerii Wozownia, ale i park wokoło, a dalej – świat, który nas otacza” – Magdalena Kreis, kuratorka.
ZESPÓŁ PROJEKTOWY
Projekt artystyczno-edukacyjny powstawał we współpracy z Wydawnictwem Uniwersytetu Łódzkiego, studenckim kołem naukowym „ACoTo?” przy Katedrze Pedagogiki Wieku Dziecięcego Wydziału Nauk o Wychowaniu UŁ oraz Instytutem Edukacji Artystycznej Akademii Sztuk Pięknych im. Wł. Strzemińskiego w Łodzi.
Skład zespołu:
- koncepcja projektu: Jolanta Sławińska-Ryszka
- opracowanie kuratorskie: Magdalena Kreis
- zespół kreatywny: Magdalena Kreis, Jolanta Sławińska-Ryszka, Magdalena Kaliszewska-Henczel, Marta Nowacka, Łukasz Orzechowski
- konsultacje merytoryczne: prof. Krzysztof T. Szmidt (Wydział Nauk o Wychowaniu UŁ), dr Beata Marcinkowska (Instytut Edukacji Artystycznej ASP w Łodzi)
- aranżacja przestrzeni: Magdalena Kreis, Marta Nowacka, Katarzyna Jasińska
- instalacja dźwiękowa: Magdalena Kreis, Marta Nowacka, Maciej Fornal
- warsztat design thinking dla edukatorek i i edukatorów: dr Monika Just
- współpraca przy prototypowaniu przestrzeni: studenckie koło naukowe „ACoTo?” przy Katedrze Pedagogiki Wieku Dziecięcego Wydziału Nauk o Wychowaniu UŁ (Julia Grzegorczyk, Iga Lebkuchen, Weronika Marchwiak, Marika Marciniak, Oliwia Milaszewska, Aleksandra Prokopczyk, Katarzyna Rochowczyk, Wiktoria Rudzińska, Gabriela Witkowska)
- przygotowanie programu towarzyszącego: Magdalena Kaliszewska-Henczel, Marta Nowacka, Łukasz Orzechowski, Marta Szymczyk, Beata Marcinkowska
* A. Pobojewska w książce Myślenie pytajne. Teoria i kształcenie.